Drodzy Rodzice, Opiekunowie i Uczniowie!
 

W związku z zawieszeniem zajęć szkolnych bardzo proszę o pomoc w sprawnym prowadzeniu terapii logopedycznej i pedagogicznej Państwa dzieci. W związku z tym proszę o systematyczne wykonywanie ćwiczeń w domu.

Proszę korzystać z materiałów, które dzieci otrzymały na zajęciach logopedycznych, korekcyjno -kompensacyjnych                     lub skorzystać ze stron internetowych zawierających ciekawe ćwiczenia i gry dydaktyczne , do których linki podaję poniżej:

1. Zajęcia logopedyczne:

https://www.logopasja.pl/logopeda-online/
https://learningapps.org/ - tutaj w wyszukiwarce proszę wpisać LOGOPEDIA
https://www.logopestka.pl/tag/logopedia-online/
http://www.superbelfrzy.edu.pl/tag/gry-logopedyczne/
https://domologo.pl/
https://logopedarybka.pl/pomoce/darmowe/
https://www.logopasja.pl/tag/darmowe-gry-logopedyczne-dla-dzieci/

 

2. Terapia pedagogiczna, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

http://www.ortografka.pl/

https://pl.pinterest.com/search/pins/?rs=ac&len=2&q=zaj%C4%99cia%20korekcyjno%20kompensacyjne&eq=zaj%C4%99cia%20kore&etslf=9133&term_meta[]=zaj%C4%99cia%7Cautocomplete%7C0&term_meta[]=korekcyjno%7Cautocomplete%7C0&term_meta[]=kompensacyjne%7Cautocomplete%7C0

https://www.superkid.pl/grafomotoryka

https://parenting.pl/cwiczenia-grafomotoryczne

http://www.ortofrajda.pl/gry_on_line.htm

https://www.superkid.pl/cwiczenia-ortograficzne-online

Dla wszystkich rodziców polecam stronę  https://emocjedziecka.pl/ podejmującą trudną tematykę emocji dzieci imłodzieży.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja  24.03 

Chciałabym dzisiaj zaproponować Wam ćwiczenia, które :

1. Usprawnią Waszą spostrzegawczość i koncentrację uwagi.
2. Poprawią koordynację wzrokowo-ruchową.
3. Pozwolą usprawnić wymowę poszczególnych GŁOSEK.
4. Wzbogacą słownictwo.

Przesyłam link do mojej strony na platformie Learning Apps: http://learningapps.org/user/atkam
Znajdziecie tu aplikacje, które stworzylam dla swoich uczniów i które stale będą wbogacane o nowe ćwiczenia.

Aktualizacja  31.03 

Ćwiczenia oddechowe mają na celu pogłębienie oddechu, rozruszanie przepony, wydłużenie fazy wydechowej, nabycie umiejętności różnicowania fazy wydechowej i wdechowej, wyrobienie nawyku oddychania nosem, oraz synchronizację rytmu oddychania i struktury wypowiedzi, warunkują również prawidłową wymowę poszczególnych głosek.
Do ćwiczeń oddechowych należą:
- wdech przez nos, wydech ustami;
- unoszenie rąk w górę podczas wdechu, spokojne opuszczanie w dół przy wydechu;
- wykonywanie wdechu i zdmuchiwanie świeczki ( powoli i szybko) na wydechu;
- wykonywanie wydechu wymawiając „s” z jednakową głośnością;
- wykonywanie wydechu wymawiając „s” raz ciszej, raz głośniej;
- wykonywanie wydechu dmuchając na skrawek papieru;
- wydmuchiwanie baniek mydlanych przez słomkę;
- zdmuchiwanie płomyka świecy przy zwiększonej stopniowo odległości;
- dmuchanie na kłębuszki waty, papierowe kulki, piłeczki;
- gra na organkach, trąbce, gwizdku.
- jak najdłuższe wymawianie poszczególnych samogłosek a,o,e,u,i,y

A tutaj znajdziecie ćwiczenia oddechowe dla najmłodszych, przygotowane przez Arante.pl - Nowoczesna edukacja i terapia

Aktualizacja  03.04.2020

Dzisiaj chciałabym zachęcić Was do wykorzystania gier i zabaw dydaktycznych w czasie wolnym.

Zabawy i gry spełniają różnorodne funkcje w rozwoju dziecka i  w różnym stopniu oddziaływują na poszczególne strony jego osobowości - intelektualną, emocjonalną, motywacyjną i społeczno - moralną.

Dla młodszych dzieci polecam gry, które usprawnią pamięć, koncentrację uwagi, spostrzegawczość, rozwijają zdolności matematyczne, wyobraźnię, wzbogacą słownictwo.

Tego typu gry znajdziemy na stronie:

https://www.miniminiplus.pl/dziecko-w-sieci/gry-online-jakie-wybrac-dla-dziecka

https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fwww.janauczycielka.com%2Fgry-interaktywne%2F%3Ffbclid%3DIwAR3cxeiRIzLntFC9970AiD6_kOL4jNoXAZfIaAolgmKATpiAIRBrExyzXYg&h=AT0kmgtMmtBvIjQ8o-54ZuTik1wi6OwfrAGQAmNgjyZpVndWw41ZVcogv8Ov8j8SkR9j9DfRm2TeL5LHD7xaEJCdRsBWrx_mxd4UqmpgeYZW22zqKadvSg3TaIBYhIFWLFbfoQ

Dla nieco starszych polecam stronę https://www.gry.pl/gry/edukacyjne

Warto również wykorzystać  gry planszowe, puzzle, warcaby, które mamy w domu. Pozwolą ciekawie i wspólnie spędzić czas w tym trudnym dla wszystkich okresie.

 

Aktualizacja  07.04.2020

Zapraszam dzisiaj wszystkie dzieci do wykonania ćwiczeń  buzi i języka, dzięki którym będziecie pięknie mówić  i świetnie się bawićJ Zagrajcie w ruletkę logopedyczną - przygotowaną przez @logopestka.pl. Ruletka zawiera 12 ćwiczeń usprawniających prawidłowe funkcjonowanie narządów artykulacyjnych.

https://www.logopestka.pl/zabia-gimnastyka-buzi-i-jezyka-gra-online/?fbclid=IwAR2Uht3JZ30-nIYrWSXWISWVylB6w0prpEB-qZxBfBiRsQ7fTIv2HImsG5w

                Starszych uczniów zapraszam na moją stronę http://learningapps.org/user/atkam Odnajdźcie wykreślankę PALINDROMY. Palindromy to wyrazy, które czytane od lewej do prawej strony lub od prawej do lewej, brzmią i znaczą to samo. Spróbujcie wykreślić wszystkie wyrazy.

A może znacie palindromy, których nie ma w mojej wykreślance? Jeśli tak, napiszcie na  adres: pedagog.sppaczyna@gmail.com 

Czekam na wasze propozycje! 

 

Aktualizacja  15.04.2020

Witam wszystkich poświątecznie.

Mam nadzieję, że czas Świąt Wielkanocnych, tak innych od poprzednich,  był dla wszystkich czasem odpoczynku i możliwości spędzenia wspaniałych chwil z najbliższymi.

Na początek coś dla młodszych dzieci.

 Zapraszam Was do zagrania w wielkanocną grę: Słyszysz Sz czy S. Poproście o pomoc rodziców, aby pomogli Wam odczytać polecenie oraz sprawdzili, czy dobrze wykonacie zadanie.

Pamiętajcie również o prawidłowym ułożeniu języka i ust w trakcie wymawiania głoski SZ ( czubek języka unosimy do góry, z ust robimy dzióbek) oraz głoski S ( język znajduje się za dolnymi ząbkami, usta w kształcie uśmiechu).Grę znajdziecie na stronie:https://www.logopestka.pl/sz-czy-s-wielkanocna-gra-online/ oraz na mojej stronce http://learningapps.org/user/atkam (Różnicowanie głosek Sz-S).

Starszych uczniów zachęcam do powtórzenia zasad pisowni polskiej- znajdziecie je na stronie https://język-polski.pl/zasady-ortograficzne.

Postarajcie się również rozwiązać  Quiz na temat wyjątków ortograficznych w języku polskim https://www.wprost.pl/quizy/10303737/wyjatki-w-jezyku-polskim-sprawdz-czy-wiesz-jak-zapisac-te-slowa.html   oraz do skorzystania z Wykreślanki- wyjątki ortograficzne, którą przygotowałam na stronie http://learningapps.org/user/atkam.

Zaproście do gry również rodziców.

Dobrej zabawy.

Aktualizacja 16.04.2020

 

     Warunkiem prawidłowego wymawiania wszystkich głosek jest m.in. odpowiednia sprawność motoryczna narządów artykulacyjnych: żuchwy, języka, warg i podniebienia miękkiego .

      Prawidłowa realizacja poszczególnych głosek wymaga różnego układu artykulacyjnego narządów mowy oraz różnej pracy mięśni, dlatego też należy tak ćwiczyć narządy artykulacyjne, by wypracować ich zręczne i celowe ruchy.

Podstawowymi ćwiczeniami usprawniającymi narządy artykulacyjne są:

1. Ćwiczenia żuchwy:

• opuszczanie i unoszenie żuchwy do góry;
• wykonywanie ruchów poziomych, raz z wargami rozchylonymi, raz z zamkniętymi;
• ruchy do przodu i do tyłu;
• żucie gumy lub naśladowanie żucia gumy.
• naśladowanie ziewania.

2.Ćwiczenia warg:

• wysuwanie i spłaszczanie warg złączonych;
• zakładanie wargi dolnej na górną i górnej na dolną;
• cmokanie;
• dmuchanie ( przez wargi w kształcie dzióbka, z zębami górnymi na dolnej wardze, jak przy głosce „f , dmuchanie bokiem);
• parskanie;
• półuśmiech (odciąganie na przemian kącików warg);
• przesadna artykulacja głosek: a-i-o-e-u-y, a-i-u, a-e-u, itp.;
• nadymanie policzków i powolne wypuszczanie powietrza nosem.

3.Ćwiczenia języka:

• wysuwanie i chowanie języka;
• przesuwanie języka od kącika do kącika warg
• wysuwanie języka jak najdalej na brodę;
• oblizywanie dolnej i górnej wargi;
• unoszenie języka w kierunku nosa;
• oblizywanie ruchem okrężnym warg posmarowanych miodem lub dżemem;
• unoszenie czubka języka do górnych i dolnych zębów;
• unoszenie czubka języka do dziąseł ( z artykulacją głoski „l’);
• kląskanie czubkiem i środkiem języka;
• wysuwanie języka szerokiego i wąskiego na wargi;
• spłaszczanie i zwężanie języka;

Ćwiczenia pionizujące język:

• naśladowanie picia mleka przez kotka (szybkie krótkie ruchy języka w przód, do góry, do tyłu);
• oblizywanie końcem języka wargi dolnej, wargi górnej (wargi mogą być posmarowane czekoladą, miodem, dżemem, nutellą lub zagęszczonym smakowym mlekiem);
• oblizywanie końcem języka miejsc pod dolną i nad górną wargą (na całej ich długości);
• naprzemienne oblizywanie miejsc tuż nad wargą dolną i wargą górną wzdłuż całej ich długości;
• kilkakrotne oblizywanie warg (suchych, posmarowanych) ruchem okrężnym;
• kilkakrotne oblizywanie ruchem okrężnym miejsc wokół ust (raz w jedną, raz w drugą stronę);
• dotykanie czubkiem języka kącików ust naprzemiennie prawego i lewego;
• szukanie końcem języka brody a następnie nosa;
• masowanie językiem brody;

• lizanie lodów trzymanych w takiej odległości od buzi, aby zmusić język do wysuwania się  do przodu.

4. Ćwiczenia podniebienia miękkiego:

• ziewanie;
• kaszlanie z językiem wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej;
• chrapanie na wdechu i wydechu;
• wymawianie sylab: ak, ka, ku, aka, oko, uku, ug-gu, og-go itp.;
• oddychanie: wdech przez nos, wydech przez usta.

 

Wszystkie ćwiczenia należy wykonywać w wolnym tempie, rytmicznie, każdy układ powtarzamy 3-5 razy, zwiększając stopniowo liczbę i tempo.

Zachęcam wszystkich do codziennego wykonywania ćwiczeń usprawniających wasze artykulatory.

 

 

Literatura:

Elżbieta Chmielowska, „ Zabawy logopedyczne i nie tylko”

Ewa Małgorzata Skorek, „ Oblicza wad wymowy”

 

Aktualizacja 21.04.2020

 

 

Rozwój mowy dziecka

 

Rozwój mowy dziecka nie przebiega w jednakowy sposób. Warto pamiętać, iż każde dziecko rozwija się we własnym, swoistym tempie i niewielkie opóźnienia rozwoju mowy nie powinny niepokoić rodziców.

Rozwój mowy dziecka uzależniony jest od wielu czynników:

• ogólnej sprawności narządów artykulacyjnych,
• poziomu percepcji słuchowej,(słuch fizjologiczny, słuch fonematyczny (mowny), pamięć słuchowa, umiejętność kojarzenia),
• ogólnego rozwoju intelektualnego,
• wpływu środowiska w którym dziecko wzrasta.

Rozwój mowy dziecka można podzielić na cztery okresy:

• Okres melodii (trwa od urodzenia do 1 roku życia).

Początkowo dziecko komunikuje się z otoczeniem za pomocą krzyku, po którym można rozpoznać jego potrzeby.

4-8 tydzień życia – jest to okres odruchowej wokalizacji- dziecko reaguje na melodię mowy;

2-4 miesiąc życia – pojawia się głużenie, które pełni rolę ćwiczeń ruchowych- dziecko poruszając narządami artykulacyjnymi przypadkowo wydaje dźwięki, których niejednokrotnie nie ma w systemie fonetycznym danego języka;

4-6 miesiąc życia- jest to okres zabawy głosem, polegający na powtarzaniu dźwięków;

6-10 miesiąc życia – pojawia się gaworzenie, polegające na świadomym powtarzaniu dźwięków , co jest formą słuchowej reakcji na dźwięk. Dzieci zaczynają gaworzyć używając dźwięków, które słyszą w swym otoczeniu (poprzez naśladownictwo), imitują nie tylko dźwięki , ale także intonację i melodię głosu osób z którymi przebywają.

10-14 miesiąc życia – to etap tzw. niepowtarzalnego lub zmiennego gaworzenia, który charakteryzuje się wymawianiem pojedynczych słów. Około 12 miesiąca życia dziecko zaczyna rozumieć, co do niego mówimy, reaguje na swoje imię, jest w stanie zrozumieć więcej niż samo potrafi powiedzieć. Pojawiają się pierwsze wyrazy wypowiadane ze zrozumieniem.

• Okres wyrazu (trwa od 1 do 2 roku życia)

W tym okresie dziecko używa już prawie wszystkich samogłosek - z wyjątkiem nosowych ę ,ą oraz spółgłoski p, pi, b, m, t, d, n, k, j, ś, ć czasem ź i dź, zna około 300 słów, wypowiedzi są głownie jednowyrazowe, oznaczają przedmiot, czynność oraz stosunek dziecka do przedmiotu lub czynności);

• Okres zdania (2-3 rok życia)

Pojawiają się pierwsze zdania, początkowo złożone z 3 słów, później złożone z 4-5 słów. Formy gramatyczne są używane często niepoprawnie. Dziecko nie potrafi jeszcze wypowiadać poprawnie wszystkich głosek - głoski trudne, są zastępowane głoską łatwiejszą. Na tym etapie mowa dziecka jest zrozumiała nie tylko dla najbliższych, ale także dla otoczenia. Dziecko wypowiada już poprawnie wszystkie samogłoski oraz spółgłoski: p, b, m, pi, bi, mi, f, w, fi, wi, k, g, h, t, d, n, l;

• Okres mowy swoistej (przypada pomiędzy 3 a 7 rokiem życia). Jest to okres rozwoju mowy rozumiany jako doskonalenie sprawności komunikacyjnej.

Dziecko trzyletnie porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski: p, pi, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź,ć, dź, j, k, ki, g, gi, h; Czterolatek wymawia prawidłowo głoski: s, z, c, dz, a pięcio- sześciolatek prawidłowo realizuje głoski szumiące  sz, cz, ż, dż, oraz głoskę  r.

Dziecko siedmioletnie powinno mieć  już utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia, poprawną pod względem artykulacyjnym, gramatycznym i składniowym.

Należy pamiętać, iż opóźnienia w pojawianiu się poszczególnych stadiów rozwoju mowy nie powinny przekraczać 6 miesięcy, jeżeli trwają dłużej  należy skonsultować się z logopedą.

 

.Literatura:

Skorek M., Oblicza wad wymowy, Warszawa 2001

Jastrzębowska G., Gałkowski T., Logopedia,  Opole 2003

 

Aktualizacja 22.04.2020

 

KODOWANIE

Kodowanie to nie tylko doskonała zabawa zarówno dla młodszych, jak i starszych- to metoda , która rozwija  myślenie oraz doskonali i utrwala umiejętności  nabyte przez dziecko.

Kodowanie rozwija  przede wszystkim umiejętności logicznego  myślenia  i  wyobraźni  przestrzennej oraz  funkcje poznawcze: pamięć, koncentrację uwagi,  analizę i syntezę wzrokową oraz koordynację ruchową. Wpływa na  rozwój spostrzegawczości, rozbudza kreatywność oraz ułatwia odczytywanie symboli  i rozumienie znaków. Ma również wpływ na rozwój emocjonalny i społeczny- pozwala odczuwać radość z pokonywania trudności oraz rozwija umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Poniżej znajdziecie  linki do stron, które ułatwią Wam naukę kodowania. Możecie również samodzielnie rozwiązać zadania on-line

https://tikowybelfer.blogspot.com/2018/01/kodowanie-cwiczenia-on-line.html

https://klikankowo.jimdofree.com/kodowanie/c-kodowanie-on-line-%C4%87wiczenia/

https://mata.edu-sense.com/pl

https://cdw.edu.pl/darmowe-aplikacje-do-nauki-kodowania-dla-dzieci-i-mlodziezy/

http://maliprogramisci.blogspot.com/p/gry-online.html

Jeżeli macie możliwość wydrukowania kart pracy, możecie  skorzystać  z poniższych stron:

https://ztorbynauczycielki.pl/kodowanie-karty-pracy/

https://pl.pinterest.com/monikahyc/karty-pracy-kodowanie/

https://wczesnoszkolni.pl/kodowanie-gotowe-szablony

http://bystredziecko.pl/dyktando-graficzne-odkoduj-obrazek-matematyka-001/dyktando-graficzne-pokoloruj-pola-001-t/

Jeżeli  uda Wam się samodzielnie stworzyć grę lub kartę pracy wykorzystującą  kodowanie, wyślijcie ją proszę na adres pedagog.sppaczyna@gmail.com

Życzę przyjemnej nauki i zabawy.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja  28.04

Najczęstsze wady wymowy występujące wśród dzieci

 

 

Dokonując przeglądu specjalistycznej literatury logopedycznej wyróżnić można dwie, różniące się tendencje dotyczące definiowania wad wymowy.

Przedstawiciele pierwszego nurtu określają wadami wymowy tylko takie zjawiska, w których występują nieprawidłowości w realizacji fonemów (fonem -fr. phončme z gr. phónema ‘głos, dźwięk’ od phoneín ‘wydawać głos’, najmniejsza, abstrakcyjna, funkcjonalna jednostka systemu językowego, która nie ma własnego znaczenia, lecz służy do odróżniania elementów znaczeniowych języka; składa się z zespołu współwystępujących fonologicznych cech dystynktywnych; w konkretnych wypowiedzeniach reprezentowany jest przez głoski).

Drugi kierunek rozszerza zakres znaczeniowy tego terminu, zaliczając do wad wymowy nie tylko  nieprawidłową wymowę głosek, ale także nieprawidłowości w realizacji elementów prozodycznych, takich jak akcent lub rytm wypowiedzi słownej.

            Niektórzy autorzy specjalistycznej literatury logopedycznej terminy takie jak: wady wymowy, wady artykulacyjne, nieprawidłowa artykulacja, zaburzenia artykulacyjne lub dyslalia często stosują jako synonimy. To takich autorów należy G. Jastrzębowska, która zauważa, iż termin ten stosuje się najczęściej w odniesieniu do zaburzeń wymowy, polegających na niemożności prawidłowego wymawianie jednego, kilku czy nawet kilkunastu dźwięków. Dotyczy więc zaburzeń dźwiękowej strony języka, przejawiających się zniekształceniem głosek ( ich deformacją - dyslalia właściwa), zastępowaniem głosek (substytucją- paralalia), bądź ich opuszczaniem (elizją- mogilalia).

W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby dzieci uczęszczających do przedszkoli oraz do pierwszych klas szkoły podstawowej, u których stwierdza się liczne wady wymowy.

Najczęściej występującymi wadami wymowy wśród tych uczniów są:

- rotacyzm (reranie),

- sygmatyzm (seplenienie),

Do rzadziej występujących zaliczamy:

- kappacyzm,

- gammacyzm,

- lambdacyzm,

- betacyzm

- wymowa bezdźwięczna,

- rynolalia;

- palatolalia.

 

Sygmatyzm (seplenienie) - to rodzaj dyslalii polegający na nieprawidłowej artykulacji głosek dentalizowanych: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź.

Ze względu na  sposób wadliwej realizacji dźwięków wyróżniamy:

a) mogisygmatyzm- rodzaj sygmatyzmu charakteryzujący się opuszczaniem dźwięku lub dźwięków;

b) parasygmatyzm- to rodzaj sygmatyzmu polegający na zastępowaniu jednych głosek dentalizowanych przez inne, realizowane prawidłowo np.: głoska sz zastępowana przez s lub ś;

c) sygmatyzm właściwy- polega na deformacji spółgłosek dentalizowanych. Wyróżnia się następujące rodzaje deformacji spółgłosek dentalizowanych:

• seplenienie przyzębowy: charakteryzuje się płaskim ułożeniem przodu języka, który

zbyt mocno przylega do wewnętrznej strony siekaczy. Wzdłuż języka nie tworzy się rowek i dlatego powietrze przechodzi szerokim strumieniem. W efekcie brzmienie głosek jest przytępione, szmer powstający na krawędziach dolnych siekaczy jest osłabiony lub w ogóle się nie pojawia.

• sygmatyzm dorsalny: polega na artykulacji głose sz, ż, cz, dż, w której przednia część

języka zbliża się do wałka dziąsłowego, a czubek języka jest przy dolnych siekaczach;

• sygmatyzm gardłowy: charakteryzuje się gardłową wymową głosek dentalizowanych,

powstaje przy braku aktywności podniebienia lub w wyniku rozszczepiania podniebienia;

• sygmatyzm międzyzębowy: występuje przy artykulacji głosek dentalizowanych oraz

głosek t,d,n (sygmatyzm międzyzębowy wieloraki), czubek języka wsuwa się między zęby w linii środkowej lub z boku, szczęka dolna jest opuszczona, co powoduje brak dentalizacji, brzmienie głosek jest tępe, zbliżone do angielskiego th;

• seplenienie wargowe: przy artykulacji głosek dentalizowanych szczelina tworzy się

między wargami. język pozostaje bierny;

• seplenienie wargowo – zębowe: język nie bierze udziału w artykulacji, między dolną

wargą a górnymi siekaczami lub górną wargą i dolnymi siekaczami tworzy się bardzo wąska szczelina, wytworzony dźwięk podobny jest do ostro brzmiącego f;

• seplenienie boczne: artykulacja polega na niesymetrycznym ułożeniu całego języka,

szczelina nie tworzy się w linii środkowej lecz z boku przy kłach, zębach przedtrzonowych lub trzonowych. Rozróżniamy seplenienie boczne: prawostronne, lewostronne, obustronne i międzyzębowe;

• seplenienie nosowe (nasalizacja): powstaje, gdy artykulacja głosek dentalizowanych

przebiega przy niedostatecznie zamkniętym przejściu z jamy ustnej do jamy nosowej w następstwie niewłaściwej czynności podniebienia miękkiego. Wyróżniamy seplenienie nosowe całkowite, charakteryzujące się nieprzyjemnym poszumem nosowym głosek dentalizowanych, oraz sygmatyzm nosowy częściowy charakteryzujący się tym, że prawidłowej artykulacji głosek dentalizowanych towarzyszy niezupełnie opuszczone podniebienie miękkie, w efekcie czego wydychane powietrze wydostaje się jednocześnie przez usta i nos ( brzmienie głosek zniekształca dodatkowy szmer nosowy);

• seplenienie krtaniowe: głoski dentalizowane zastępowane są przez szmer wytwarzany

w krtani tzw. zwarcie krtaniowe. Pod naciskiem wydychanego powietrza głośnia jest rozsunięta i prąd powietrza, który się przez nią wydostaje, wytwarza szmer(ten rodzaj zaburzenia powstaje przy rozszczepach podniebienia oraz wiotkości mięśni krtani i nagłośni);

• seplenienie świszczące: cechuje się bardzo ostrym brzmieniem głosek

dentalizowanych, które spowodowane jest przez silny prąd powietrza powstały w

wyniku utworzenia się głębokiego rowka wzdłuż linii środkowej języka. 

• seplenienie podniebienne: w wyniku zbliżenia czubka języka do podniebienia

twardego powstaje trący, nieprzyjemny szmer (wymowa głosek : sz, ż(rz), cz, dż zbliżona jest do wymowy miękkich: ś, ź, ć, dź ).

• seplenienie przydechowe: polega na tworzeniu głosek syczących w formie

przypominającej chuchający szmer.

 

Rotacyzm – rodzaj dyslalii, który polega na zaburzonej artykulacji głoski  r.

Wyróżniamy:

- mogirotacyzmcyzm: charakteryzuje się opuszczaniem głoski r  w wyrazie;

-pararotacyzm: polega na zastępowaniu głoski r  przez inne, najczęściej l, j, rzadziej przez głoski d,n,u,w;

 - rotacyzm właściwy: polega na deformacji głoski r, wyróżniamy tu:

• reranie języczkowe: zamiast czubka języka, drgania wykonywane są przez języczek znajdujący się na końcu podniebienia miękkiego.
• reranie wargowe: miejsce artykulacji głoski r przeniesione jest na obie wargi, (r furmańskie)
• reranie wargowo-zębowe: powstaje w wyniku drgań dolnej wargi zbliżonej do górnych siekaczy lub górnej wargi zbliżonej do dolnych siekaczy).
• reranie wargowo-językowe: drgania wytwarzane są miedzy czubkiem języka a wargami;

• reranie międzyzębowe: polega na drganiu czubka języka wsuniętego między zęby.
• reranie policzkowe : prąd powietrza skierowany jest w bok, wprawiając w

drgania policzki. Przy takiej realizacji głoski r drga czubek języka lub krawędzie języka oraz jeden lub dwa policzki.

• reranie podniebienne: polega na zbliżeniu tylnej części języka do podniebienia

miękkiego. Podczas artykulacji wibruje całe podniebienie miękkie, powstały dźwięk przypomina y;

• reranie gardłowe: powstaje między nasadą języka a tylną ścianą gardła;
• reranie nosowe: realizacja nosowa głoski r często współwystępuje z nosową wymową

innych dźwięków. Nosowa artykulacja głoski r swoim brzmieniem zbliżona jest do ng i powstaje przy niedostatecznie zamkniętym przejściu do jamy nosowej.

• reranie krtaniowe: polega na wadliwej, krtaniowej realizacji głoski r, drgają fałdy głosowe;
• reranie językowo – boczne: w czasie artykulacji osoba wymawiająca nie jest w stanie przedłużyć drgań, powstały dźwięk jest nieprzyjemny, przypomina głoskę l;
• reranie niepełne: czubek języka wykonuje jedno uderzenie, dźwięk przypomina d-dziąsłowe;
• reranie hiperpoprawne: charakteryzuje się przesadnie przedłużoną wymową r, najczęściej do 5-6 wibracji, powstały dźwięk jest sztuczny, nienaturalnie brzmiący.

                   

Kappacyzm – rodzaj dyslalii polegający na nieprawidłowe artykulacji głoski k. Wyróżniamy:

- kappacyzm właściwy: polega na przemieszczaniu miejsca artykulacji, najczęściej do krtani;

- mogikappacyzm: charakteryzuje się opuszczaniem głoski k ( najczęściej w nagłosie);

-parakappacyzm: polega na zamianie głoski k  na inne, najczęściej: t lub g.

Gammacyzm – polega na nieprawidłowej artykulacji głoski g.

Wyróżniamy:

- gammacyzm właściwy: polega na zwarciu wytwarzanym w krtani;

- mogigammacyzm: charakteryzuje się opuszczaniem głoski g( najczęściej w nagłosie);

-paragammacyzm: polega na zamianie głoski g  na inne, najczęściej: d lub k.

Lambdacyzm – polega na nieprawidłowej artykulacji głoski l.

Wyróżniamy:

- lambdacyzm właściwy: polega na deformacji głoski l, która najczęściej wymawiana jest międzyzębowe;

- mogilambdacyzm: charakteryzuje się opuszczaniem głoski l  w wyrazie;

-paralambdacyzm: polega na zastępowaniu głoski l  przez inne, najczęściej j, w, ł.

Betacyzm- to rodzaj dyslalii polegający na nieprawidłowej artykulacji głoski b lub/i p.

Wymowa bezdźwięczna- polega na braku realizacji głosek dźwięcznych i zastępowaniu ich bezdźwięcznymi odpowiednikami ( np. b-p, g-k itd.), lub realizowaniu głosek dźwięcznych jako póldźwięczne.

Rynolalia – głoski nosowe wymawiane są jak ustne lub ustne jak nosowe.

Palatolalia( mowa podniebienna) : są to sprzężone zaburzenia mowy, tj. dyslalia wieloraka złożona i rynolalia otwarta, występujące w przypadkach rozszczepów podniebienia.

                       

 

                                                                                                                    Opracowanie:

                                                                                                      Logopeda: Beata Mandrela-Kazanców

 

 

 

LITERATURA:

Grażyna Jastrzębowska, Logopedia. Pytania i odpowiedzi

Ewa Małgorzata Skorek, Oblicza wad wymowy

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

 

Zapraszam dzisiaj do wykonania ćwiczeń usprawniających prawidłową wymowę głoski SZ

Należy pamiętać, iż ćwiczenia rozpoczynamy od wywołania prawidłowej realizacji głoski Sz w izolacji, czyli „samodzielnego” SZSZSZSZSZ.

Następnie ćwiczymy prawidłową wymowę tej głoski w sylabach, a po opanowaniu tej umiejętności- w wyrazach ,wyrażeniach , zdaniach i wierszykach.

Aby prawidłowo wymawiać głoskę „sz” należy:

- unieść język za górne zęby (na wałek dziąsłowy),

- zęby zewrzeć (zbliżyć, ale nie zaciskać)

- wargi lekko wysunąć do przodu (ułożyć w ryjek).

W takim układzie polecamy dziecku wymawiać podczas wydechu przedłużone „sz”.
Można pomóc dziecku dotykając czubek języka i miejsce za wałkiem dziąsłowym szpatułką lub łyżeczką lub unosząc szpatułką język za górne zęby. Zęby zbliżamy i wargi lekko wysuwamy do przodu poprzez naciśnięcie policzków.

 

Co szumi?”"– wypowiadamy zdania, a dziecko wybrzmiewa głoskę sz

Szumi morze – szszsz...

Szumi wiatr – szszsz...

Szumi woda – szszsz...

Szumi las – szszsz...

Szumią drzewa – szszsz...

Szumią liście – szszsz...

Szumię ja – szszsz...

Szumisz ty – szszsz...

Szumi mama – szszsz...

Szumi tata – szszsz

Szumi miś – szszsz...

 

 

Głoska Sz w sylabach:

 

sza, szo, sze, szu, szy,                        asza, aszo, asze, aszu, aszy

esza, eszo, eszu, esze, eszy,               osza, oszo, osze, oszu, oszy

usza, uszo, usze, uszu, uszy,              ysza, yszo, ysze, yszu, yszy

isza, iszo, isze iszu, iszy,                    asz, osz, esz, usz, ysz, isz,

 

 

Głoska Sz  w wyrazach

 

nagłos:

szafa, szachy, szachownica, szalik, szata, szatnia, szarlotka, szopa, szum, szuflada, szef, szept, szelki, szeryf, szept, szyja, szyba, szyna, szydło, szkoła, szklanka, sznurek, szpilka, szpak, szpital, szpulka, sztuka,
                                                                  śródgłos:

kasza, daszek, paluszek, nosze, puszka, poduszka, kasztan, ptaszek, koszyk, koszula, uszy, wieszak, kalosze, kieszeń, muszla, poszewka, wierszyk, lepszy, biszkopt, gruszka, Warszawa, muszka, proszek, groszek,

                                                                  wygłos:
kosz, mysz, kalosz, klosz, listonosz, tusz, kapelusz, pióropusz, gulasz, marsz, dorsz,  grosz, plusz, afisz, arkusz, bambosz, Mateusz, Mariusz, Łukasz

 

Głoska Sz w wyrażeniach

 

szkolna szatnia                                    szumiąca muszelka
paluszek maluszka                              szafirowa broszka
szara myszka                                       kosztowny naszyjnik
szafa Łukasza                                    wyszywana poduszka
nasza szalupa                                      przepyszna szynka
koszula Szymona                                kapelusz muszkietera
szklana szyba                                      koszyk gruszek
pyszna szarlotka                                 szeroka szuflada
najlepszy przyjaciel                            szlachetne szkło
szare kalosze                                      szkolny afisz
blaszana puszka                                  szalik Nataszy

 

Głoska Sz w zdaniach

 

1. Natasza ma szeroki szalik.
2. Szymon ma szare kalosze.
3. Mateusz zjadł pyszną szynkę.
4. Mama ugotowała pyszny gulasz.
5. Babcia upiekła przepyszną szarlotkę.
6. Łukasz nazbierał koszyk gruszek.
7. Bartosz podarował Agnieszce kosztowny naszyjnik.
8. Urszula zeszła do szkolnej szatni.
9. Leszek zostawił w szkolnej szatni szarą koszulę.
10. Szafa ma trzy szerokie szuflady.

 

Głoska Sz w wierszykach

 

 

 

 

 

Zachęcam do skorzystania ze strony

https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=g%C5%82oska%20sz

 

Znajdziecie tu mnóstwo ciekawych gier i zabaw utrwalających prawidłową wymowę głoski SZ .

 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja  29.04

 

Wsparcie psychologiczno-pedagogiczne w okresie zawieszenia zajęć szkolnych

Obecna sytuacja, związana z pandemią koronawirusa, jest bardzo niecodzienna i może powodować  wiele obaw i lęków zarówno u dzieci, jaki i osób dorosłych.

Każdy z nas  przeżywa ten czas w inny sposób. Jednak niektórym lęk uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Jest to naturalna reakcja, szczególnie u osób młodych, które mogą mieć teraz problem z poradzeniem sobie w tej kryzysowej sytuacji  i napotykać wiele dodatkowych trudności.

Zachęcam Państwa oraz wszystkie dzieci do kontaktu z pedagogiem szkolnym lub logopedą. Proszę pamiętać, że w razie jakichkolwiek problemów możecie pisać na adres pedagog.sppaczyna@gmail.com 

            Jestem do Waszej dyspozycji, jeśli ktoś potrzebuje wsparcia, pomocy – zapraszam. Postaram się odpowiedzieć na każde pytanie  i w razie potrzeby rozwiązać dany problem.

 

Zachęcam również do skorzystania z pomocy innych profesjonalistów- psychologów, psychiatrów. Można zadzwonić np. na infolinię Centrum Wsparcia Dla Osób W Stanie Kryzysu Psychicznego, która  działa całodobowo, 7 dni w tygodniu pod numerem 800-70-2222. Linia Wsparcia jest całkowicie bezpłatna. Pod numerem telefonu, mailem porady@liniawsparcia.pl oraz na czacie dyżurują psychologowie z Fundacji ITAKA. Udzielają porad i kierują dzwoniące osoby do odpowiednich placówek specjalistycznych w danym regionie kraju. Gotowi są do wysłuchania, zrozumienia i akceptacji. Możecie  porozmawiać z nimi o swoim problemie, a także uzyskać profesjonalną pomoc. W wyznaczonych godzinach pełnią dyżury również specjaliści – lekarze psychiatrzy, prawnicy oraz pracownicy socjalni. Informacja o dyżurach znajduje się na stronie www.liniawsparcia.pl. Z pomocy Centrum Wsparcia może skorzystać każdy, kto czuje, że jest w stanie kryzysu psychicznego oraz wszystkie osoby, które potrzebują pomocy, rozmowy, porady, wsparcia psychologicznego lub rozmowy z psychiatrą.

 

Dzieci i młodzież mogą skorzystać z  Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży - 116 111, który dostępny jest codziennie, 24 H- możecie tu szybko, dyskretnie i anonimowo uzyskać pomoc specjalistów. Linia ta obsługiwana jest przez wykwalifikowanych psychologów i pedagogów, którzy potrafią rozmawiać z młodymi ludźmi o ich problemach i są w stanie udzielić im profesjonalnej porady w sytuacjach kryzysowych. Konsultanci współpracują z ogólnopolską siecią instytucji i organizacji, które w przypadku podejrzenia, że zdrowie lub życie dziecka jest poważnie zagrożone są uprawnieni do inicjowania interwencji policyjnej.

W 2010 roku rozpoczął działalność  Telefon dla Rodziców i Nauczycieli w Sprawie Bezpieczeństwa Dzieci 800 100 100. To bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczną i online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy psychologicznej dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności takie jak: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, depresja i obniżony nastrój, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania. Terapeuci i prawnicy udzielają konsultacji w zakresie podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia przestępstw wobec dzieci, w szczególności wykorzystywania seksualnego, oraz pomocy psychologicznej dla dzieci doświadczonych przemocą i wykorzystywaniem seksualnym i uczestniczących w charakterze świadków i pokrzywdzonych w procedurach prawnych. Linia ta czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 12.00-15.00.
 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja  05.05

Ćwiczenia przygotowujące artykulatory do prawidłowej wymowy głoski R

Głoska [r] jest najtrudniejsządo wymówienia z wszystkich głosek języka polskiego. U prawidłowo rozwijającego się dziecka pojawia się ona jako ostatnia w jego wymowie, ma to miejsce około piątego roku życia dziecka. Bardzo często zdarza się, że głoska ta jest zastępowana przez inne głoski- najczęściej przez l, j lub ł.

Aby ułatwić prawidłową wymowę głoski R należy wykonywać ćwiczenia, które usprawnią prawidłowe funkcjonowania aparatu artykulacyjnego dziecka. Bardzo ważne jest, aby ćwiczenia wykonywane były systematycznie, każdego dnia, przez około 15 min.

1. Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne

1. Wysuwanie języka do przodu: język wąski i szeroki.
2. Unoszenie szerokiego języka na górną wargę.
3. Unoszenie szerokiego języka na górne zęby.
4. Cofanie szerokiego języka wzdłuż podniebienia.
5. Kląskanie językiem- czubkiem.
6. Ssanie cukierka- czubkiem języka .
7. Układanie języka w kształt szpilki, rurki, łyżeczki.
8. Masowanie czubka języka szczoteczką do mycia zębów.
9. Masaż języka przez wysuwanie go między lekko rozwarte zęby.

 

 

2. Ćwiczenia przygotowawcze do prawidłowej wymowy głoski r

1. Z językiem uniesionym za górne zęby szybko wymawiamy:

- llllllllll

Szybki wypowiadanie zbitek z głoskami t,d,n – głoski te wymawiamy dziąsłowo (czubek języka dotyka wałka dziąsłowego)

- ddddd

-  ttttttttt,                                                                                                                               

- tdtdtdtd,

- tdntdntdntdn,

- ed, ed, ed,

- tede-tede, tedo-tedo, tedu-tedu.

- atta, adda,

- otto, oddo

-     Szybkie kilkukrotne powtarzanie:

    nalapatada,

    nolopotodo,

    nelepetede,

    nuluputudu,

    nylypytydy.

    tedamwa,

    tat tedat,

    ente dente,

    lelum polelum,

    ble, bla,

    tla, tlo, tlu.

Ćwiczenia prowadzimy przy otwartych ustach gdyż wtedy zmuszamy język do wykonywania ruchów potrzebnych przy prawidłowej artykulacji głoski „r”

2. Wymawiając ddddd przesuwamy palcem pod językiem w prawo i lewo pobudzając go do drgań.
3. Wąski pasek papieru umieszczamy na czubku języka za górnymi zębami i polecamy dmuchać na język energicznie wymawiając ttt na następnie tr. Wówczas papierek odskoczy.
4. Prowadzimy również dużo ćwiczeń w postaci drobnych ruchów języka po podniebieniu, wymawiając  „trltrltrl”, język znajduje się za wałkiem dziąsłowym.
5. Szybkie wypowiadanie wierszyka ( głoskę „t’ wymawiamy dziąsłowo, tzn czubek języka cofamy do dziąsła)

„Kto to tutaj tak tupie?

„Kto to tutaj tak tupie?

To tata tutaj tak tupie!

Ach to tata tutaj tak tupie!

Zachęcam do obejrzenia filmików, prezentujących podobne ćwiczenia logopedyczne

https://www.youtube.com/watch?v=9jdSatP47yE

https://www.youtube.com/watch?v=aR75YM-nQgU

https://www.youtube.com/watch?v=EDraMiZB8GI

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja  06.05

KONCENTRACJA UWAGI

Koncentracja to umiejętność skupienia i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach czy zagadnieniach. Jest to umiejętność, która rozwija się stopniowo wraz z wiekiem dziecka.  W wieku 2- 4 lat dziecko potrafi skupić uwagę na okres 5 - 15 minut, w wieku 5 - 6 lat na około 2 - 30 minut, w momencie rozpoczęcia nauki okres ten stopniowo się wydłuża.

Przedstawiam poniżej przykłady ćwiczeń doskonalących koncentrację uwagi u dzieci.

1. Kopiowanie wzorów – w jednej kolumnie tabeli zamieszcza się znaki, cyfry i litery, które dziecko musi umieścić w identyczny lub lustrzany sposób w drugiej kolumnie tabelki.
2. Odnajdywanie błędów w tekście – w tekście zamieszcza się jakiś dodatkowy znak albo cyfrę lub dopisuje dodatkową (niepotrzebną) literę. Litery można również zamienić miejscami w danym wyrazie. Zadanie dziecka polega na odnalezieniu błędów i dodatkowych znaków.
3. Gry planszowe
4. Gry Memory
5. Labirynty - nie tylko ich rozwiązywanie, ale także samodzielne rysowanie
6. Tworzenie rysunków poprzez łączenie punktów.
7. Rozwiązywanie matematyczno-logicznych łamigłówek , np. Sudoku
8. Odszyfrowywanie liter – różne symbole i znaki stanowią zaszyfrowane litery, które trzeba odgadnąć i ułożyć w słowa.
9. Wyszukiwanie – w danym ciągu liter i cyfr należy odnaleźć wskazany ciąg znaków.
10. Odnajdywanie różnic – zabawa polega na odnalezieniu przez dziecko jak największej ilości różnic dzielących dwa pozornie identycznie obrazki.
11. Wykreślanka – zadanie polega na wykreśleniu z szeregu wyrazów  słów, które znaczeniowo nie pasują do pozostałych lub wykreśleniu wyrazów z ciągu liter
12. Układanie puzzli
13. Zabawa z klockami

Psycholog -Marta Cygan, podaje również czynniki wpływające na koncentrację dziecka:

1. Zapewnij dziecku stały harmonogram dnia – pory posiłków, nauki, odpoczynku, snu.

2. Nie porównuj wyników pracy dziecka z wynikami innych. Zawsze punktem odniesienia powinny być poprzednie osiągnięcia danego dziecka.

3. Słuchaj uważnie - pytaj jak minął dzień, co dobrego i złego się dziś wydarzyło. Utrzymuj kontakt wzrokowy z dzieckiem. Reaguj na to, co mówi, aby wiedziało, że go słuchasz. Nie udawaj zainteresowania. Jeśli masz dość lub jesteś zajęty, przerwij rozmowę.

4. Bądź uczestnikiem zabawy - aktywny udział dorosłego sprawia, że dziecko bardziej angażuje się w zabawę, bawi się chętniej i dłużej.

5. Ogranicz czas spędzany przed telewizorem – dokonuj selekcji programów - wybieraj te, które dostosowane są do wieku i możliwości dziecka (bardzo niekorzystna jest sytuacja, gdy od najmłodszych lat dziecko wychowuje się w obecności stale włączonego telewizora). Podobnie rzecz ma się z komputerem i grami multimedialnymi, które przywołują uwagę mimowolną dziecka, nie wymagając wysiłku koncentracji uwagi dowolnej.

6. Organizuj domowe obowiązki - Dziecko może mieć kłopoty z organizowaniem sobie pracy, ale Twój przykład będzie je uczył, jak sobie radzić z chaosem. Używaj kalendarza, karteczek samoprzylepnych, rób listy zakupów przed wyjściem. Pokazuj mu, że tak jest wygodniej. Z czasem zacznijcie planować jego zajęcia (odrabianie lekcji, czas na zabawę i obowiązki).

7. Podsuwaj dziecku proste zabawki – czym prostsza rzecz tym lepiej. Dziecko używa wyobraźni, szuka zastosowań dla danej rzeczy i w ten sposób naturalnie uczy się koncentracji uwagi.

 

Polecam do przeczytania:

https://www.mjakmama24.pl/edukacja/problemy-ucznia/cwiczenia-na-koncentracje-jak-poprawic-koncentracje-u-dziecka-aa-C9K1-QJKf-RKmk.html

https://parenting.pl/cwiczenia-na-koncentracje

https://zdrowyprzedszkolak.pl/wychowanie/830/pamiec-i-koncentracja-uwagi-propozycje-cwiczen.html

 

----

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja  12.05

 

 

 

5. Zdania:

                                    1. W zoo widziałem olbrzymią żyrafę i potężnego żubra.

                                    2. Żyrafy i nosorożce żyją w Afryce.

                                    3. Grażyna kupiła żółte żonkile.

                                    4. W rzece żyją żaby.

                                    5. Po morzu płynie duża żaglówka.

                                    6. Nad górami frunie drapieżny orzeł.

                                    7. Odważny żeglarz płynie wymarzoną żaglówką.

                                    8. Marzena czesze włosy beżowym grzebieniem.

                                    9. Żubr żuł żuchwą żurawinę.

                                    10. Na plaży stoją żółte leżaki.

                                    11. Andrzej zbudował dużą wieżę z klocków.

 

 

 

6. Wierszyki

 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Aktualizacja  13,05

 

Ważne sprawy- dykcja

Dykcja to sposób wymawiania, czyli łączenia głosek w słowa i słów w zdania. Słowo to pochodzi z języka  łacińskiego (dictio) i oznacza sposób mówienia, poprawnego wymawiania wyrazów. Poprawna dykcja opiera się na znajomości norm i zasad kultury słowa oraz sprawności artykulacyjnej. Dykcja jest ważnym elementem mowy ciała, wpływa na nasz wizerunek w społeczeństwie ,na jakość przekazu i komunikatu słownego. Dobra dykcja to podstawowy atrybut przyszłego aktora, dziennikarza, nauczyciela, polityka, menadżera

Na dykcję składają się:

1. Sprawna i precyzyjna wymowa szeregów głoskowych, spółgłosek oraz ciągów słownych. Łączy się to również z siłą głosu, jego wysokością oraz barwą;
2. Prawidłowe akcentowanie;
3. Frazowanie – nadanie pewnego rodzaju melodii słowom, tak by jako całość brzmiały płynnie;
4. Stosowanie pauz;
5. Mówienie bez dialektów i naleciałości regionalnych – oczywiście w zależności od sytuacji, w której jesteśmy. Warto podkreślić, że absolutnie nie są one błędem, a często nawet dodają uroku i oryginalności wypowiedzi.

Osoba dbająca o dykcję stara się dokładnie wymawiać każdą głoskę, bez ich upraszczania i redukowania, a także bez „zjadania” sylab i końcówek.

 

Oto propozycje ćwiczeń przygotowane przez easy.voice.pl

Warianty ćwiczeń:

• Wymawiamy zdania i wyrażenia bardzo powoli, wyraźnie. Stopniowo przyśpieszamy tempo, aż będziemy mówić bardzo szybko, ale na tyle, by zachować  wyrazistość i zrozumiałość mowy.

• Wymawiamy zdania i wyrażenia powoli, z przesadną artykulacją głosek, zwłaszcza z wyraźnym otwarciem, opuszczeniem żuchwy na samogłoskach. Brzmienie wyrazów może nieco różnić się od normalnej wymowy. Następnie wymawiamy zdania i wyrażenia w naturalny sposób, starając się zachować odczucia przestrzeni i swobody jakie towarzyszyły przesadnej artykulacji.

• Wymawiamy zdania i wyrażenia z korkiem od wina. Bierzemy niezbyt gruby korek od wina. Wkładamy go poziomo między zęby, nie za głęboko, by nie blokować języka. Staramy się nie zaciskać na nim zębów. Zęby jedynie podtrzymują korek. Wymawiamy zdania i wyrażenia powoli,  bardzo dokładnie. Początkowo jest to trudne i wymaga dużej precyzji ruchów narządów artykulacyjnych. Brzmienie wyrazów jest zniekształcone. Jednak z każdym kolejnym ćwiczeniem - poprawia się. Następnie wymawiamy zdania i wyrażenia bez użycia korka, odczuwając swobodę i przestrzeń w czasie mówienia.

Ostatecznie dążymy do tego, by mówić w naturalnym tempie, wyraźnie, bez sztuczności, hiperpoprawności i grymasów mających dawać innym do zrozumienia, że dokładnie wymawiamy każdą głoskę. Mówimy bez upraszczania, redukowania głosek w zbitkach typu "las – stał", "jak – koń"; bez „zjadania” sylab, końcówek np. nie mówimy wpat zamiast wpadł, nie mówimy "nie marszczoła" zamiast "nie marszcz- czoła" itp.

Wybór ćwiczeń dykcyjnych: 

• Ala i Olo pojechali do Aten.
• Tolo ma samolot.
• Aktualny ideał to przeogromny areał.
• Abstynencja absolwentów atrakcją astronomiczną akademii.
• Autentyczna autobiografia autokraty zawsze robiła wrażenie na autorach różnego autoramentu.
• Apetyczny automat Andrzeja atakował antyseptyczną akupresurę, akceptując akacjowy afekt autentycznego arystokraty.
• Egipcjanin erotoman egoistą był od wieków.
• Elegancki elektronik Emanuel Emski egzaminuje Edka elektryka.
• Euforia idioty zaaferowała jednoosobowe audytorium uosobionego intelektualisty.
• Jedenastoletni katalizator.
• .Oko obłoku na otoku.
• Okropny, okopcony okulista optycznie odkrywał oszustwo ortopedy.
• Ukoronowane korespondencja.
• Burżuazyjny ideolog Orfeusz kontynuował neoromantyczną ewakuację konstruując aktualny repertuar poetyczny teatru.
• Satelita telekomunikacyjny.
• Wyindywidualizowaliśmy się z rozentuzjazmowanego tłumu, który entuzjastycznie oklaskiwał przeliteraturalizowaną i przekarykaturyzowaną sztukę.
• Rebeka rozwinęła różowe ręczniki, Romek reperował rower, ruda Renata rysowała rydze, a Roksana rozsypała ryż.
• Piotr łotr, łotrom kmotr.
• Piotr trzpiot, Piotra kmotr z łotrów łotr; Piotr łotr, łotrom kmotr.
• Jesiotr nura w Prut, a Piotr za nim w bród.
• Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.
• Dromader z Durbanu turban pożarł panu.
• Rozrewolwerowany rewolwer rozrewolwerował się.
• Rewolwerowiec wyrewolwerowany na wyrewolwerowanej górze rozrewolwerował się.
• Drgawki kawki wśród trawki – sprawką czkawki te drgawki.
• Tracz tarł  tarcicę tak, takt w takt, jak takt w takt tarcicę ratak tarł.
• Stół z powyłamywanymi nogami, drabina z powyłamywanymi szczeblami.
• Trzy cytrzystki.
• Czy trzy, czy trzydzieści trzy, czy trzysta trzydzieści trzy?
• Włóż płaszcz w deszcz.
• W czasie suszy suchą szosą Sasza sobie szybko szedł.
• Nie pieprz Pietrze wieprza pieprzem, bo przepieprzysz, Pietrze, wieprza pieprzem.
• W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie.
• Trzmiel na trzosie w trzcinie siedzi, z trzmiela śmieją się sąsiedzi.
• Przeleciały trzy pstre przepiórzyce przez trzy pstre kamienice.
• Koszt poczt w Tczewie.
• Szelestnym szemrzą brzozy szeptem.
• Suszarnia suszyła susz.
• Nie marszcz czoła.
• Szkoda, że ze Szwecji.
• Cóż że ze Szwecji.
• Zmiażdż dżdżownicę.
• Czego trzeba strzelcowi do zestrzelenia cietrzewia drzemiącego w dżdżysty dzień na drzewie.
• Zziajany zięć z żądzy zziębnął, z źdźbła zżuł, zżarł i zżółknął.
• Błysk szabel rozświetlił wąsate twarze.
• Jola lojalna, lojalna Jola, nielojalna Jola.
• Lulaj Jolu lalę.
• Pstry pstrąg pstryknął, drgnął, kaszlnął, parsknął i cierpliwie pełznął w płyciznę.
• Moje miłe małe, miłe moje małe, małe moje miłe, miłe małe moje, moje małe miłe, małe miłe moje.
• Wpadł ptak w dół.
• Szpieg zbiegł, smyk znikł, pies wściekł, deszcz ściekł, miecz siekł.
• Płaczliwa płaczka płakała nad tandetnym płaszczem buńczucznego dzierżymordy.
• S ieje zioła sioło, sielskie zielsko wkoło.
• Kura biała piała, kaczka czkawkę miała.
• Raz żabka z Rabki dostała sapki, bo zamiast butków nosi w deszcz klapki.
• Z czeskich strzech szło Czechów trzech.
  Gdy nadszedł zmierzch, pierwszego w lesie zdusił zwierz,
  Bez śladu w gąszczu drugi sczezł,
  Trzeci jedno z Czechów trzech
  Osiągnął marzeń kres.
• W szale skrzypki trzy strzaskał mistrz.
  Trzasnął drzwiami też zgrzyt mu zbrzydł,
  Przecież sprzęt przestał brzmieć.
  Przez przypadek starzec sczezł,
  Żebrząc żre zżuty strzęp
  Przy użyciu sztucznych szczęk.
  Aż raz rzecze mistrz:
  Przasnysz znasz, sprzedaj trzos,
  Wstrzymaj łzy, możesz brzytwą zarost strzyc,
  Przepasz brzuch, przeżyj wstrząs,
  Brzaskiem wrzesień srebrzy wrzos.
• Szczepan Szczygieł z Grzmiących Bystrzyc
  Przed chrzcinami chciał się przystrzyc.
  Sam się strzyc nie przywykł wszakże,
  Więc do szwagra skoczył: szwagrze,
  Szwagrze, ostrzyż mnie choć krztynę,
  Bo mam chrzciny za godzinę.
  Nic prostszego – szwagier na to,
  Żono! Brzytwę daj szczerbatą,
  W rżysko będzie strzechę Szczygła
  Ta szczerbata brzytwa strzygła.
  Usłyszawszy straszną wieść
  Szczepan Szczygieł wrzasnął: cześć!
  I przez grządki poza szosą niestrzyżony czmychnął w proso

 

Zachęcam do ćwiczeń i spróbowania swoich siłJ

 

Źródła:

• https://manka-academy.com/praca-z-glosem-dykcja-i-artykulacja/
• https://easyvoice.pl/czytelnia/cwiczenia-dykcyjne/91/cwiczenia-dykcyjne
• https://cloud2x.edupage.org/cloud/CWICZENIA_DYKCJI_I_EMISJI_GLOSU_DLA_MOWCOW_MLODSZYCH_I_NIECO_STARSZYCH.pdf?z%3AuXnUlarWOlKsRRV%2F96v2ac2nrko1IoqRgHhhqIotJZHuqbtMhwTjxa%2B75MRWRhCZ

 

AKTUALIZACJA 19.05

 

GŁOSKA L

Właściwy sposób artykulacji głoski L ma wpływ na późniejszą wymowę wielu głosek języka polskiego, w szczególności głosek szeregu szumiącego SZ, Ż, CZ, DŻ ( od 4,5 roku życia dziecka) oraz głoski R (w 6 roku życia dziecka). Głoska ta powinna być prawidłowo realizowana przez dziecko po skończeniu trzeciego roku życia. Wcześniej może być stosowana zamiennie z głoską j- np. las- jas.

Podczas wymawiania wyżej wymienionej głoski musimy zwrócić szczególna uwagę na ułożenie: języka i warg.

– czubek języka znajduje się za zębami, dotyka górnych dziąseł, a jego boki stykają się z górnymi zębami,

– wargi są lekko rozchylone,

– fałdy głosowe drgają – gdyż jest to głoska dźwięczna.

 

Głoskę L początkowo ćwiczymy w izolacji ( samodzielne L), następnie w sylabach, wyrazach, wyrażeniach zdaniach i wierszykach.

1. Ćwiczenia narządów mowy przygotowujące do prawidłowej artykulacji głoski L

-kląskanie językiem

-mlaskanie

-naśladowanie ssania cukierka

-ostrzenie czubka języka o górne zęby przy szeroko otwartej buzi

-delikatne masowanie czubka języka szczoteczką do zębów

-oblizywanie górnych zębów przy szeroko otwartej buzi

-„malowanie” podniebienia czubkiem języka we wszystkie strony

-liczenie czubkiem języka górnych zębów przy rozwartej szczęce

-delikatne masowanie języka poprzez nagryzanie jego czubka

-przyklejanie całej powierzchni języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi (wytrzymywanie około 10-15 sekund)

-przyklejanie całej powierzchni języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi, a następnie nie odrywając języka od podniebienia, otwieranie i zamykanie buzi.

 

Ćwiczenia wykonujemy codziennie 10 minut przed lustrem.

Aby usprawnić i ułatwić wykonanie ćwiczeń zachęcam do obejrzenia filmu

https://www.youtube.com/watch?v=oswnVDVZ4rQ

https://www.youtube.com/watch?v=JvV1YVuCSk8

https://www.youtube.com/watch?v=ous0j0xpmME

 

2. Sylaby

la, lo,le,lu,ly

ala,a lo,ale,alu,aly

ela, elo,ele,elu,ely

ula, ulo,ule,ulu,uly

ola, olo,ole,olu,oly

al, ol, el, ul, yl

 

 

 

3. Wyrazy

Nagłos

Lampa, lato, latawiec, lew, las, leki, lizak, ludek, lody, loki, lokomotywa, lis, lot, lotnisko, liść, limonka, liczba, lodówka, leń, lina,

Śródgłos

Balon, fasola, malina, widelec, naleśnik, welon, ślimak, kula, ulica, telefon, plecak, balkon, klapki, oliwki, cebula, mleko, klocki, walizka, palec, chleb, naleśnik, lalka, Bolek, czekolada

Wygłos

Motyl, hotel, pędzel, kąpiel, fotel, mebel, węgiel, ul, pantofel, gol, pudel, medal, tunel, kabel, sól, wafel

4. Wyrażenia

 

Lalka Oli

Leśny ul

Czekoladowe lody

Naleśniki z malinami

Fotel Eli

Balon Ali

Seledynowy latawiec

Loki Uli

Lot samolotu

Klocki Lego

Cebula i fasola

Malinowy lizak

 

5. Zdania

Ala i Ola jedzą lody

Bolek lubi czekoladowe naleśniki.

Lolek buduje samolot z klocków lego.

Kotek Ali pije mleko.

Na balkonie jest walizka.

Ula ma pudla.

Pan Emil siedzi na fotelu.

 

Natalka ma balonika.

Lilka puszcza latawce obok lasu.

Kamil jedzie na lotnisko.

 

6. Wiersze

“Lalka i my”

Ta lalka to Lola.
A my to Ela, Ola i Tomek.
My mamy lody. Loli damy mleko.

“Lale Toli”
Ala, Ela, Ula, Ola-takie lale
ma dziś Tola.
Tola lubi swoje lale, śpiewa dla nich: lu, li, la, le.
Luli, luli, la, śpij laluniu ma.

“Lalki i koleżanki”

Ala, Ola, Ula, Ela mają lalki.
Lalka Ali to Lola.
Lalka Oli to Kola.
Lalka Uli to Milka.
Lalka Eli to Lilka.
Pojechały raz na molo
popijając lody colą.
Tam też plotły różne plotki:
Ala, Ola, Ula, Ela.
Lato było to upalne ,no więc wielką kąpiel w wannie była teraz w
dalszych planach:
Ali, Loli, Oli, Koli, Ulki, Milki, Eli, Lilki

“Kołysanka”
Malusieńka lala na spacerze była,
bardzo się zmęczyła.
Luli, lalko, luli, luli u matuli.
Luli, lalko, luli, mama Cię utuli.

“L”

Ma mnie Ala, Ela, Ola,
co chodziła do przedszkola.
Ma też Emil, Bolek, Lolek
i cebula, kalafiorek.
Jestem taka lekka, lotna
lecz nie jestem wcale psotna.
Latem galopuję w lesie,
aż się echo w lesie niesie.

“Bolek i Lolek”

Kto lubi lody?
– Bolek i Lolek!
Kto chce do wody?
– Bolek i Lolek!
Kto strzela gole?
– Bolek i Lolek!
Kto pilny jest w
szkole?
– Bolek i Lolek!
Lubię oglądać Bolka i Lolka
chociaż ze śmiechu łapie mnie kolka.

 

Wierszyki znalezione na stronie  https://loogomowa.pl/wierszyki-do-utrwalania-wymowy-gloski-l/

Zachęcam również do ćwiczeń z wykorzystaniem gier i zabaw logopedycznych,. Znajdziecie je na stronie: https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=g%C5%82oska%20l

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AKTUALIZACJA 20.05

 

 

 

 

 

5. Wierszyki

 

Zachęcam również do ćwiczeń z wykorzystaniem gier i zabaw logopedycznych:

https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=g%C5%82oska%20cz

https://learningapps.org/display?v=p1ni2dsyj20

https://learningapps.org/display?v=pyqizdg1320

https://learningapps.org/display?v=ptnybnbkn20

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AKTUALIZACJA 26.05

 

 

 

5. Zdania

 

1. Mama upiekła pyszne drożdżowe ciasto.
2. Jerzy kupił czarne dżinsy.
3. Dżokej ubrał czarną dżokejkę.
4. Olbrzymi dżudoka trenuje dżudo.
5. Marzena upiekła drożdżówki  ze smacznym jeżynowym dżem.
6. Żaneta zjeżdża z dużej zjeżdżalni.
7. Grzegorz zjadł pyszną drożdżówkę.
8. Andrzej kupił żółtego dżipa.
9. Maharadża płynie dżonką w dżdżysty dzień.

 

6. Wierszyki

 

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AKTUALIZACJA 27.05

 

GRAFOMOTORYKA

Grafomotoryka - inaczej nazywana lokomocję małą to prawidłowa sprawność manualna rąk przejawiająca się właściwym tempem wykonywanych czynności i właściwą precyzją ruchów dłoni i palców,  to umiejętność rysowania i pisania, a jej rozwój u dziecka trwa kilka lat. Umiejętność ta wymaga:
- zdolności naśladowania ruchów,
- wykonywania ruchów sekwencyjnych i precyzyjnych (lewa półkula mózgu)
- koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- percepcji wzrokowej,
- sprawności manualnej.

Początkowo rysunki wykonywane  przez dziecko są nierozpoznawalne. Cały proces trwa przez kilka lat i rozpoczyna się około 2 roku życia. W tym czasie dziecko zaczyna swoją zabawę z rysowaniem, Dzieci najczęściej rysują nieregularne linie, kropki lub koliste figury. Dopiero później pojawiają się regularne linie pionowe i poziome, które mogą krzyżować się. Czterolatek często ma problem z zaplanowaniem rysunku, a jego rysunki są uproszczone, lecz zazwyczaj kolorowe. Sześciolatek rysuje obrazek zgodnie z proponowanym tematem, widać na rysunku, dużo szczegółów i charakterystycznych elementów. Podobnie nauka pisania  i rysowania zaczyna się od nieporadnych prób rysowania po śladzie szlaczków lub znaków literopodobnych.

Podczas nauki pisania i podczas ćwiczeń grafomotorycznych powinniśmy zwrócić uwagę na:

• siłę nacisku na kartkę narzędzia pisarskiego- przy słabym napięciu mięśniowym litery stają się mało czytelne lub prawie niewidoczne. Przy wzmożonym napięciu napięcie występuje tak silny nacisk ołówka lub długopisu na kartkę papieru, że dziecko robi dziury w kartce;
• prawidłowy sposób trzymania narzędzia pisarskiego, bez względu na to czy dziecko jest praworęczne, czy lewo- wykorzystać możemy do tego ołówki, kredki o kształcie trójkątnym, lub specjalne nakładki na przybory służące do pisania;

źródło: https://web.facebook.com/sensorykawilanow

 

 

• pozycję dziecka podczas pisania- czy nie za mocno pochyla się nad książką, czy kręgosłup jest wyprostowany, a stopy stabilnie stoją na podłożu lub podnóżku,
• zachowanie kierunku pisma od lewej strony kartki do prawej – aby ułatwić dziecku prawidłowy sposób pisania można narysować dla podpowiedzi strzałkę, w którą stronę pismo powinno iść. Możemy wykorzystać  zeszyty w trzy linie, gdzie pierwsza linia jest wyraźnie chudsza, a dwie pozostałe grubsze.
• starajmy się dziecku dokładnie wyjaśnić polecenie, zawsze dodać, aby starało się rysować, pisać powoli i dokładnie, starając się nie wychodzić poza linię. Można również pokierować ruchami dziecka, trzymając jego dłoń  w swojej dłoni.
• chwalmy dziecko  i wzmacniajmy pozytywnie jego postępy, motywujmy do dalszej pracy.
• pamiętajmy również, aby ćwiczenia odbywały się  nie w pospiechu, lecz spokojnie i powoli.

Rola ćwiczeń grafomotorycznych:

• wpływają na dokładność i staranność wykonywania prac plastycznych i na czytelny, ładny charakter pisma,
• usprawniają umiejętność prawidłowego chwytu narzędzia pisarskiego i posługiwania się nim,
• usprawniają koncentrację uwagi
• poprawiają ogólny rozwój dziecka,
• podnoszą poziom graficzny i techniczny pisma i rysunku,
• rozwijają sprawność i koordynację wzrokowo – ruchową,
• kształtują umiejętność rysowania zgodnie z poleceniem nauczyciela lub rodzica, rysowanie na temat i umiejętność opowiedzenia o tym, co przedstawia rysunek,
• doskonalą orientację przestrzenną i orientację w schemacie własnego ciała,
• wyrabiają motywację do nauki, podnoszą samoocenę, wzbogacają zainteresowania i potrzeby dziecka,
• usprawniają mięśnie dłoni i palców, jak również nadgarstka i ułożenia całej dłoni piszącej,
• kształtują wrażliwość estetyczną.

Propozycje ćwiczeń usprawniających grafomotorykę:

• rysowanie kredą na tablicy, na chodniku
• wykorzystywania magnetycznych labiryntów,  różnorodnych szablonów
• różnego rodzaju  "nawlekanki " do których możemy wykorzystać np. koraliki,
• zabawy klockami
• układanki wpinane
• tradycyjne wycinanie, malowanie i klejenie.
• zabawy: stemplami, plasteliną, ciastoliną, piaskiem kinetycznym,
• rysowanie patykiem na piasku,
• zakręcanie i odkręcanie nakrętek, przypinanie klamerek
• rysowanie szlaczków i liter
• rysowanie po śladzie.
• rzucanie do celu
• dokładne kolorowanie  obrazka, następnie pocięcie go wzdłuż narysowanych na obrazku linii, wymieszanie otrzymanych elementów i  dokładnie ułożenie obrazka od początku, jak puzzle.
• kolorowanie według wzoru
• rysowanie brakujących elementów
• łączenie przedmiotów na obrazkach z ich cieniami
• wykonywanie ćwiczeń ruchowych – takich jak jazda na rowerze, bieganie się czy wspinanie,
• samodzielne wiązania butów i zapinania guzików.

Pamiętajmy, że każde dziecko rozwija się w swoim własnym, indywidualnym tempie. Jeśli jednak cokolwiek niepokoi rodziców, warto udać się do specjalisty, który z pewnością rozwieje wszelkie wątpliwości i udzieli nam właściwej pomocy.

Poniżej zamieszczam linki do stron z których można skorzystać, aby pobrać karty pracy do ćwiczeń grafomotorycznych:

http://bystredziecko.pl/grafomotoryka-rysowanie-po-sladzie/

https://www.superkid.pl/grafomotoryka

https://eduzabawy.com/karty_pracy/grafomotoryka/jesien/

https://www.google.com/search?safe=active&client=firefox-b-d&sxsrf=ALeKk02AlpsG810NAFgj2fDBZ4BLFogsWg%3A1590317046172&lei=9k_KXp2ACuiBk74Po-eliAI&q=Grafomotoryka%20do%20wydruku&ved=2ahUKEwid0_fUqMzpAhXowMQBHaNzCSEQsKwBKAJ6BAgUEAM&biw=1366&bih=654

https://eduzabawy.com/nauka-pisania-do-drukowania/

 

Źródła

https://www.mjakmama24.pl/edukacja/pomoc-w-nauce/grafomotoryka-cwiczenia-grafomotoryczne-aa-inp9-GAN9-tNR6.html

https://juniora.pl/grafomotoryka-inf-36.html

https://web.facebook.com/sensorykawilanow

http://test.logopedia.pl/index.php?option=com_virtuemart&view=category&virtuemart_category_id=50&Itemid=142

Dzieci nie można porównywać do siebie pod względem manualnym, ponieważ każdy rozwija się w swoim tempie.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja 02.06

 

 

 

 

4. Zdania.

1. Sympatyczny Sebastian rysuje samolot.
2. W lesie Stach zobaczył sarenki i lisy.
3. Sabina ubrała niebieską sukienkę.
4. Sonia upiekła na deser słodki sernik.
5. Tata kupił stylowy samochód.
6. Mama zrobiła musujący sok dla swojego synka.
7. Na stole jest seledynowy obrus.
8. Wesoły profesor napisał piosenkę.
9. Bobas bawi się morskim piaskiem.
10. Dzieci hałasują na sali sportowej.

 

5. Wierszyki

 

Zachęcam do wykonywanie ćwiczeń usprawniających głoskę  S:

https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=g%C5%82oska%20s

 

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aktualizacja 03.06

LATERALIZACJA

 

Lateralizacja – to przewaga jednej strony podczas czynności ruchowych.

Lateralizacja- inaczej stronność - to funkcjonalna dominacja jednej ze stron ciała, związana  z dominowaniem jednej z półkul mózgowych. Cecha ta rozwija się w ciągu życia dziecka. Ocenia się, że najwcześniejsze sygnały dotyczące lateralizacji można zauważyć nawet w 6 miesiącu życia, gdy rozwija się u dziecka odruch chwytu jednoręcznego. Praworęczność zwykle ustala się około 2 – 3 roku życia, a leworęczność w wieku 3 – 4 lat. Ostatecznie dominacja czynności ruchowych w większości przypadków ustala się do 6 roku życia, a proces lateralizacji zostaje zakończony w wieku szkolnym.

Przebieg lateralizacji przedstawia się następująco:

• w wieku 3 miesięcy: asymetria złożeniowa,
• w wieku 3-6 miesięcy: symetria ruchów,
• w wieku 6-12 miesięcy: pierwsze symptomy preferencji jednej z rąk,
• w wieku 1-2 lat: stopniowe słabnięcie symptomów lateralizacji,
• w wieku 2-4 lat: rozwój dominacji jednej z rąk,
• w wieku 4-6 lat: ostateczne ustalenie dominacji określonej strony organizmu.

U dzieci prawidłowo rozwijających się lateralizacja określonej strony organizmu może być już w pełni wykształcona w czwartym roku życia.

Wyróżnia się następujące typy lateralizacji:

1. Lateralizacja jednorodna - wszystkie narządy ruchu i zmysłów dominują po tej samej stronie ciała. W zależności od tego, która to strona, mówimy o lateralizacji prawostronnej lub lewostronnej:

- lateralizacjia jednorodnej prawostronna -  dominują: prawe ucho, prawe oko, prawa ręka i prawa noga. W naszym kręgu kulturowym jest to najczęściej występujący i zarazem najbardziej adekwatny model lateralizacji – ze względu na obowiązujące zasady czytania i pisania: od strony lewej ku prawej, z góry na dół.

- lateralizacja jednorodna lewostronna to dominacja lewego ucha, lewego oka, lewej ręki i lewej nogi. Ten typ występuje znacznie rzadziej i nie jest związany z występowaniem jakichkolwiek zaburzeń rozwojowych.

2. Lateralizacja niejednorodna – skrzyżowana, bilateralizacja  - występuje dominacja narządów ruchu i zmysłów znajdujących się po przeciwnych stronach ciała (np. prawa ręka, lewe oko, prawa noga)

3. Lateralizacja nieustalona (słaba, obustronność) –to brak dominacji jednej strony ciała w zakresie parzystych narządów ruchu i zmysłów bądź naprzemienność ich przewagi czynnościowej. Mówimy o niej, gdy u danej osoby nie da się ustalić, która strona dominuje, np. ktoś pisze i prawą i lewą ręką. .Jest stanem przejściowym (po 6 r.ż. świadczy o opóźnieniu procesu lateralizacji) lub trwałym, oburęczność utrzymuje się do końca życia. Ten model lateralizacji wiąże się z wieloma problemami w funkcjonowaniu psychomotorycznym. U dzieci z tym typem lateralizacji często występują trudności w nauce, w rozróżnianiu lewej i prawej strony własnego ciała oraz problemy z orientacją przestrzenną, z odwzorowaniem figur geometrycznych, rozpoznawaniem, odwzorowywaniem liter, cyfr podobnych pod względem kształtu, lecz inaczej ułożonych w przestrzeni (p-b-d-g).

Cechy charakterystyczne wskazujące na  zaburzenia lateralizacji u dziecka to:

- posługiwanie się przez dziecko przy codziennych czynnościach  na zmianę raz ręką lewą, raz prawą;

- niska sprawność  manualna dziecka, które nie lubi lub nie chce rysować kredkami, lepić plasteliną – wykonywać czynności, które wymagają manipulacji dłońmi;

- niezgrabność w zakresie motoryki dużej, czyli ruchów całego ciała;

- trudności z przyswojeniem pojęć w zakresie orientacji przestrzennej – ( po prawej stronie, po lewej, nad, pod, obok, za, przed);

-nieprawidłowe reagowanie na polecenia wydawane ze wskazaniem strony – chodźmy w prawo, weź do lewej ręki ołówek, a do prawej kredkę itp.;

Jeśli nieprawidłowa lateralizacja powoduje dodatkowe zaburzenia: emocjonalne, motoryczne, percepcji wzrokowej, orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni , powinniśmy podjąć terapię, która polega na:

• doskonaleniu koordynacji wzrokowo - ruchowej (kodowanie znaków, np. pisanie szyfrem, układanie puzzli, układanie narysowanych wzorów z klocków, itp.);
• utrwalaniu orientacji w schemacie własnego ciała, przestrzeni;
• usprawnianiu analizy, syntezy wzrokowej;
• treningu pamięci wzrokowej (symultanicznej, sekwencyjnej);
• usprawnianiu motoryki ręki (precyzji ruchów);
• doskonalenie sprawności grafomotorycznej, czyli zdolności kreślenia znaków (możemy uczyć dziecko przerysowywania figur, odwzorowywania kształtów: najpierw różnorodnych, później skupiajmy się na kształtach literopodobnych, dbajmy, by dziecko odwzorowywało je w liniaturze, jak w zeszycie);
• utrwalaniu prawidłowych nawyków ruchowych podczas pisania (nieodrywanie ręki od papieru, zachowanie kierunku od strony lewej ku prawej, z góry na dół, okrężnie: zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, utrwalenie prawidłowego chwytu narzędzia piszącego, doboru odpowiedniej siły nacisku ręki w trakcie pisania ).
• stymulowanie tak zwanej motoryki małej, czyli sprawności rąk np. poprzez stosowanie ćwiczeń z masami plastycznymi, np. plasteliną ale i nawlekanie koralików, wiązanie sznurowadeł;

 

Należy pamiętać, że nie powinniśmy na siłę zmieniać stronności występującej u danego dziecka,. Szczególnie dotyczy to dzieci, które:

• zlaletralizowane są lewostronnie,
• o wczesnej i silnej dominacji lewej ręki,
• niepełnosprawnych intelektualnie,
• lewoocznych (dążymy do jednorodnej lateralizacji oka i ręki - dominacji po tej samej stronie ciała),
• o małej sprawności ruchowej prawej ręki,
• akceptujących swoją leworęczność i niechętnych wobec prób przyuczania,
• jąkających się.

 

Lateralizację możemy zbadać u swojego dziecka sami lub też udać się do poradni psychologiczno- pedagogicznej i skorzystać z pomocy specjalistów.

Aby zbadać lateralizację dziecka w domu potrzebne nam będą:

- długopis, ołówek lub kredka i czysta kartka,

- kubeczek i klocek

- klamerki do bielizny,

-  piłka,

-sznurek lub kartonik,

- luneta lub rulonik z grubego papieru,

- nieprzezroczysty pojemnik w którym ukryjemy jakiś przedmiot, np. klocek lub kredkę,

- schody,

- morską muszelkę,

-zegarek,

- tajemniczy pojemnik z ukryta niespodzianką.

1. Badanie lateralizacji w zakresie ręki

- poprośmy dziecko ,aby wzięło do ręki długopis, kredkę lub ołówek i narysowało coś na kartce.

- poprośmy, aby dziecko wzięło ze stolika  klocek i wrzuciło do kubeczka,

- poprośmy dziecko ,aby wzięło klamerkę i przypięło ją do kartonika lub sznureczka.

Odnotujmy wyniki- którą rękę dziecko wykorzystało do wykonania zadań.

2. Badanie lateralizacji w zakresie nogi:

- poprośmy dziecko, aby kopnęło piłkę,

- poprośmy dziecko , aby stanęło na jednej nodze i podskoczyło,

-poprośmy dziecko, aby weszło na schodek ( obserwujemy , którą noga rozpoczęło wchodzenie).

Odnotujmy wyniki- którą nogę dziecko wykorzystało do wykonania zadań.

3. Badanie lateralizacji w zakresie oka:

- poprośmy dziecko, aby podeszło do drzwi i zerknęło przez dziurkę od klucza

- poprośmy, aby dziecko zerknęło przez lunetę lub rulonik zrobiony z kartki papieru

- poprośmy, aby dziecko zerknęło do pojemnika w którym ukryliśmy klocek lub kredkę.

Odnotujmy wyniki- które oko dziecko wykorzystało do wykonania zadań.

4. Badanie lateralizacji w zakresie ucha;

- poprośmy dziecko, aby przyłożyło do ucha zegarek i posłuchało, czy tyka,

- poprośmy, aby dziecko posłuchało szumu muszli morskiej,

- poprośmy, aby dziecko przyłożyło do ucha tajemniczy pojemnik i odgadło czy słyszy jakieś dźwięki.

Odnotujmy wyniki- które ucho dziecko wykorzystało do wykonania zadań.

Najlepiej dane próby powtórzyć 3-krotnie  i odnotować wszystkie wyniki.

Na podstawie wyników możemy sprawdzić, który typ lateralizacji  występuję u naszego dziecka.

 

Warto pamiętać, iż lateralizacja oznacza dominowanie jednej półkuli mózgowej;

1. prawej-  która odpowiedzialna jest za sterowanie myśleniem przestrzennym, za emocje oraz zdolności plastyczne i muzyczne,
2. lewej- odpowiedzialnej  za mówienie oraz funkcje językowe (w tym nabywanie słów oraz łatwość uczenia się języków obcych), rozumowanie oraz myślenie logiczne

U osób praworęcznych bardziej aktywna jest zwykle półkula lewa,  u leworęcznych zaś  prawa.

 

 

Opracowanie: Beata Mandrela- Kazanców

 

 

 

Źródła

M. Bogdanowicz, Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym,

M. Bogdanowicz, RYZYKO DYSLEKSJI Problem i diagnozowanie,

M. Bogdanowicz: Leworęczność u dzieci

H. Spionek: Dziecko leworęczne

https://www.trojkalochow.pl/index.php/pl/dla-rodzicow/37-co-to-jest-lateralizacja

https://www.medonet.pl/zdrowie,lateralizacja---stronnosc--asymetria--konczyn--zmyslow--fizjologia--przebieg-i-typy,artykul,1731188.html

https://dzieciecy.uph.edu.pl/do-poczytania/878-lateralizacja-artykul-autorstwa-dr-katarzyny-marciniak-paprockiej

https://pedagogika-specjalna.edu.pl/terapia-pedagogiczna/lateralizacja/

https://www.edukuj.pl/lateralizacja.html

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AKTUALIZACJA -09. 06

SZUMIĄCE WIERSZYKI

Dzisiaj poćwiczymy prawidłową wymowę głosek szumiących czyli głosek  SZ, Ż, CZ, DŻ w wierszykach. 
Pamiętajcie proszę o prawidłowym ułożeniu artykulatorów w trakcie realizacji tych głosek- czubek języka unosimy do góry ( do dziąsła), z ust robimy dzióbek.
Zapraszam do recytacji

“Trzy kurki”
Wyszły w pole kurki trzy
i gęsiego sobie szły.
Pierwsza z przodu,
w środku druga,
trzecia z tyłu,
oczkiem mruga.
I tak sznurkiem kurki  trzy,
raz dwa, raz dwa, w pole szły…

“Poduszka”
Poduszka na twym łóżku poszewkę ma pluszową.
Kwiatuszki i motylki masz tuż nad swoją głową.
Poduszka na twym łóżku przyniesie ci sen szybki.
Będziesz w tym śnie szybować, potem pływać jak rybki.

“Szalik”
Zimą, kiedy szron na szybach
i śnieżne zaspy wkoło,
z szuflady wygląda szalik;
patrzy na ciebie wesoło.
Szukasz go na dnie szafy,
w koszyku, pod poduszkami,
a on napuszony patrzy między innymi szalami.
Nie może się już doczekać,
kiedy nim szyję okręcisz
i wyjdziesz na podwórko
na łyżwach się pokręcisz.

“Żyrafa”
Żyrafa tym głównie żyje,
że w górę wyciąga szyję.
A ja zazdroszczę żyrafie,
ja nie potrafię.

“Żuczek”
Chociaż żuczek rzecz malutka
mnie urzeka życie żuczka.
Czy w Przysuszy,
czy też w Pszczynie
życie żuczka rześko płynie.
Byczo mu jest i przytulnie
w przedwiosenny czas szczególnie.
Szepcze w żytku i pszeniczce
śliczne rzeczy swej księżniczce.
Staszcza jej na przykład z dali
maku wór na sznur korali.
Albo rzuca gestem szczodrym
pod jej nóżki chabrem modrym.
-Żuczku, żuczku, czy chcesz za to
być ewentualnie tatą.
Z tego wielka jest nauczka
choć sam żuczek rzecz malutka…

„Poszły kaczki na pocztę”
Poczłapały cztery kaczki na pocztę we czwartek.
Miały kaczki wysłać paczki i pocztową kartę.
Paczki kaczki już wysłały tam, gdzie miały wysłać,
potem siadły i z zapałem zaczęły coś pisać.
Jak pisały – tak pisały
zrobiły dwa błędy

“Kubeczek”
Mój kubeczek z kaczorem
chętnie trzymam wieczorem.
W nim czekolada czy mleczko,
a potem czyste łóżeczko…

“Trudne pytania”
– Co robi leszczyk, gdy pada deszczyk?
– Co robi kaczka, gdy jedzie taczka?
– Co robią beczki, gdy wpadną do rzeczki?
– Co robią pączki, gdy trafią do rączki?
– Czarku daj spokój, już nie męcz mnie!
Odpowiedzieć na twe pytania nie da się!

“Gotowała baba barszczyk”
Gotowała baba barszczyk,
a za piecem śpiewał świerszczyk:
“ Barszczu,  barszczu, gotuj się,
bo mi strasznie jeść się chce”.
Usłyszała świerszcza baba.
“Barszczu żaden świerszcz nie jada.
Świerszczu, świerszczu, nie kłam, nie!
Jeż usłyszy- to cię zje”.
“Świerszcz się jeża nie przestraszy!
Już się ugotował barszczyk.
Macie, babko barszczu dość,
jeszcze się pożywi gość

“Szczypawka”
Raz szczypawka – jeszcze młoda do Szczecina szła.
Bo w Szczecinie ma kuzynkę, którą dobrze zna.
Jeszcze Szczecin dość daleko a już braknie sił.
– Troszkę szczawiu i szczypioru – żeby chociaż był.
Szczaw na szczęście rośnie wszędzie.
To szczypawce raj!
Lecz szczypioru nie ma więcej, wszakże to nie maj.
– Szczecin chyba za daleko –
Powiedziała wnet.
– Może na Szczebrzeszyn ruszę.
Podwiezie mnie kret.

„Dżdżownica”
Dżdżownica to stworzenie.
Mieszka głęboko w ziemi,
drąży tam korytarze,
nikomu się nie pokaże.
I tylko w dzionek dżdżysty
dżdżownicę zobaczymy
Jej ciało długie, śliskie
na chodniku ominiemy.
„Dżokej”
Dżokej ujeżdża konia.
Krzyczy do niego żona,
że odjeżdża daleko,
a nie wypite mleko,
czeka bułka drożdżowa.
Dżokej prędko się chowa,
konia Dżumę pogania.
Woli dżem na śniadanie.
 
 

źródła:
http://przeds8.webd.pl/wierszyki-logopedyczne-do-utrwalania-glosek/519-logopedyczne-wierszyki-i-rymowanki-do-utrwalania-glosek-szumiacych-sz-z-cz-dz.html

https://loogomowa.pl/wierszyki-do-utrwalania-wymowy-glosek-szumiacych-sz-z-cz-dz/
 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

AKTUALIZACJA 10.06

 

Koordynacja wzrokowo-ruchowa

 

Koordynacja wzrokowo-ruchowa to zdolność, która pozwala nam na wykonanie czynności, które wymagają od nas jednoczesnego użycia oczu i rąk. Jest to złożona umiejętność poznawcza, która wymaga od nas poprowadzenia naszych rąk zgodnie z bodźcami, jakie otrzymują nasze oczy. Rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej jest szczególnie ważny dla prawidłowego rozwoju dziecka .

W literaturze wyróżniamy koordynację:

• ręka – ręka (niezbędną między innymi do klaskania, wycinania, nawlekania, wiązania wstążek lub sznurowadeł);
• ręka – noga (potrzebną w czynnościach pływania, wspinania się, jazdy na rowerze, kopaniu piłki, chodzeniu po schodach);
• oko – ręka (konieczną do pisania, rysowania, celowania, wykonywania ćwiczeń gimnastycznych i samoobsługi).

Zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej mogą być wynikiem m.in.:

• niedostatku bodźców;
• mało stymulującego środowiska wychowawczego;
• schorzeń narządu wzroku, słuchu, ruchu;
• nieprawidłowości w zakresie integracji bodźców sensorycznych w rozwoju ruchowym (dyspraksja);
• nieprawidłowego rozwoju mózgu lub jego uszkodzeń w różnych okresach życia.

 

Osoby z zaburzoną koordynacją wzrokowo ruchową mają wiele trudności związanych z :

• codziennymi czynnościami: ubieraniem się, jedzeniem, szyciem, itp.,
• prawidłowym chwytaniem i rzucaniem,
• utrzymywaniem równowagi podczas stania na jednej nodze, podczas przechodzenia przez przeszkody,
• wykonywaniem prac plastycznych,
• jazdą na rowerze, hulajnodze
• nauką pisania,
• prawidłowym, bezbłędnym przepisywaniem i robieniem notatek,
• umiejętnością manipulacji.
• prowadzeniem pojazdów

Oprócz wymienionych trudności u dzieci dodatkowo mogą pojawić się zaburzenia emocjonalne wynikające z problemów w kontaktach rówieśniczych. Dzieci najczęściej wstydzą się swej niezgrabności ruchowej, może pojawić się u nich strach przed wyśmiewaniem, odtrąceniem, Prowadzi to do spadku samooceny i  poczucia własnej wartości. Dlatego też bardzo ważne jest wspieranie rozwoju dziecka i wykonywanie ćwiczeń usprawniających koordynację wzrokowo-ruchową;

Poniżej zamieszczam ćwiczenia przygotowane przez Panią Anitę Woźnicką:

1. Układanie:

• z klocków – budowle, pojazdy, figury,
• z patyczków – płoty, drabinki, kwiaty,
• z tasiemek lub różnokolorowej wełny – dywaniki, kilimy, frędzle,
• z elementów geometrycznych – postacie ludzi, zwierząt,
• z różnorodnych materiałów – scenki rodzajowe, prace tematyczne, np. z liści, owoców, kory itp.

2. Dobieranie do konturów figur geometrycznych, nakładanie na wzory.

3. Malowanie:

• tworzenie i odwzorowywanie – szlaki, kształty, figury,
• kompozycji postaci ludzkiej,
• malowanie palcami,
• zamalowywanie całej powierzchni kartki,
• malowanie pędzlem linii prostych, łamanych, pionowych, poziomych,
• malowanie pęczkiem waty,
• zamalowywanie dużych rysunków konturowych.

4.  Rysowanie:

• kredą po tablicy,
• na dużych arkuszach na podłodze,
• w rytm muzyki.

5. Wydzieranie i wycinanie:

• prostych kształtów – piłki, baloniki,
• kompozycji z kolorowych pasków.

6. Stemplowanie.

7. Ćwiczenia na materiale obrazkowym:

• układanki obrazkowe,
• układanie obrazka z części według wzoru,
• uzupełnianie brakującej części obrazka,
• dobieranie jednakowych par.

8. Zabawy ruchowe:

• ćwiczenia w marszu – chodzenie na palcach, w parach,
• ćwiczenia w biegu – z podskokami, obrotami, w określonym kierunku,
• zabawy skoczne – jedno- lub obunóż, przez przeszkody,
• zabawy z woreczkami,
• labirynty,
• gry zręcznościowe.

Warto pamiętać przy tym, by ćwiczenia spełniały swoja rolę, były dostosowane do poziomu możliwości dziecka, były urozmaicone oraz by były wykonywane w miłej, wspierającej atmosferze.

Zachęcam również do obejrzenia filmów prezentujących ćwiczenia usprawniające koordynację wzrokowo-ruchową.

https://www.youtube.com/watch?v=JsSF8ksCWJU

https://www.youtube.com/watch?v=oXLoMDhcwjo

Można skorzystać również z gier on-line usprawniających koordynację wzrokowo-ruchową

https://ciufcia.pl/gry-dla-dzieci-mlodszych/natura/malpiszon

http://www.superbelfrzy.edu.pl/glowna/lekcje-i-platformy-online-dla-najmlodszych/

https://epedagogika.pl/slowa-kluczowe/koordynacja-wzrokoworuchowa-6242

http://brainmax.pl/gry/percepcja/

 

 

źrodła:

https://pedagogika-specjalna.edu.pl/terapia-pedagogiczna/koordynacja-wzrokowo-ruchowa/

https://www.cognifit.com/pl/science/cognitive-skills/eye-hand-coordination

https://www.zycieszkoly.com.pl/artykul/zaburzenia-koordynacji-wzrokowo-ruchowej

 

 

 

 

 

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AKTUALIZACJA 16. 06.2020 R.

 

 

 

 

 

 

 

 Zdania:

 

1. Zegarmistrz naprawił złoty zegarek.
2. Zenek założył brązową bluzę.
3. Mama podała wazę z zupą.
4. Zosia buduje zamki na piasku.
5. Kuzyn kupił gazetę za złotówkę.
6. Zuchy zobaczyły zebry i bizony w zoo.
7. W muzeum znajdują się zabytkowe obrazy.
8. Znany zespół gra jazzową muzykę.
9. W wazonie stoją piękne niezapominajki.
10. Zbyszek dostał w prezencie mazaki i zeszyty.

 Wierszyki

 

 

 

 

 

 

Zachęcam również powykonywanie ćwiczeń on-line -  znajdziecie je na stronie

https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=g%C5%82oska%20z

 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

AKTUALIZACJA 17 .06.2020.

 

 

Wierszyki na dykcję

 

BĄK
Spadł bąk na strąk,
a strąk na pąk.
Pękł pąk, pękł strąk,
a bąk się zląkł.

BYCZKI
W trzęsawisku trzeszczą trzciny,
trzmiel trze w Trzciance trzy trzmieliny
a trzy byczki znad Trzebyczki
z trzaskiem trzepią trzy trzewiczki.

BZYK
Bzyczy bzyk znad Bzury
zbzikowane bzdury,
bzyczy bzdury, bzdurstwa bzdurzy
i nad Bzurą w bzach bajdurzy,
bzyczy bzdury, bzdurnie bzyka,
bo zbzikował i ma bzika!

CHRZĄSZCZ
Trzynastego, w Szczebrzeszynie
chrząszcz się zaczął tarzać w trzcinie.
Wszczęli wrzask Szczebrzeszynianie:
- Cóż ma znaczyć to tarzanie?!
Wezwać trzeba by lekarza,
zamiast brzmieć, ten chrząszcz się tarza!
Wszak Szczebrzeszyn z tego słynie,
że w nim zawsze chrząszcz BRZMI w trzcinie!
A chrząszcz odrzekł niezmieszany:
- Przyszedł wreszcie czas na zmiany!
Drzewiej chrząszcze w trzcinie brzmiały,
teraz będą się tarzały.

 

CIETRZEW
Trzódka piegży drży na wietrze,
chrzęszczą w zbożu skrzydła chrząszczy,
wrzeszczy w deszczu cietrzew w swetrze
drepcząc w kółko pośród gąszczy.

 

CZYŻYK
Czesał czyżyk czarny koczek,
czyszcząc w koczku każdy loczek,
po czym przykrył koczek toczkiem,
lecz część loczków wyszła boczkiem.

DZIĘCIOŁ
Czarny dzięcioł z chęcią pień ciął.


GORYL
Turlał goryl po Urlach kolorowe korale,
rudy góral kartofle tarł na tarce wytrwale,
gdy spotkali się w Urlach góral tarł, goryl turlał
chociaż sensu nie było w tym wcale.

HUCZEK
Hasał huczek z tłuczkiem wnuczka
i niechcący huknął żuczka.
- Ale heca... - wnuczek mruknął
i z hurkotem w hełm się stuknął.
Leży żuczek, leży wnuczek,
a pomiędzy nimi tłuczek.
Stąd dla huczka jest nauczka
by nie hasać z tłuczkiem wnuczka.

JAMNIK
W grząskich trzcinach i szuwarach
kroczy jamnik w szarawarach,
szarpie kłącza oczeretu
i przytracza do beretu,
ważkom pęki skrzypu wręcza,
traszkom suchych trzcin naręcza,
a gdy zmierzchać się zaczyna
z jaszczurkami sprzeczkę wszczyna,
po czym znika w oczerecie
w szarawarach i berecie....

KRÓLIK
Kurkiem kranu kręci kruk,
kroplą tranu brudząc bruk,
a przy kranie, robiąc pranie,
królik gra na fortepianie.

KRUK
Za parkanem wśród kur
na podwórku kroczył kruk
w purpurowym kapturku,
raptem strasznie zakrakał
i zrobiła się draka,
bo mu kura ukradła robaka.


MUSZKA
Mała muszka spod Łopuszki
chciała mieć różowe nóżki
- różdżką nóżki czarowała,
lecz wciąż nóżki czarne miała.
- Po cóż czary, moja muszko?
Ruszże móżdżkiem, a nie różdżką!
Wyrzuć wreszcie różdżkę wróżki
i unurzaj w różu nóżki!

PCHŁA
Na peronie w Poroninie
pchła pląsała po pianinie.
Przytupnęła, podskoczyła
i pianino przewróciła.

 

SZCZENIAK
W gąszczu szczawiu we Wrzeszczu
klaszczą kleszcze na deszczu,
szepcze szczygieł w szczelinie,
szczeka szczeniak w Szczuczynie,
piszczy pszczoła pod Pszczyną,
świszcze świerszcz pod leszczyną,
a trzy pliszki i liszka
taszczą płaszcze w Szypliszkach.


TRZNADLE
W krzakach rzekł do trznadla trznadel:
- Możesz mi pożyczyć szpadel?
Muszę nim przetrzebić chaszcze,
bo w nich straszą straszne paszcze.
Odrzekł na to drugi trznadel:
- Niepotrzebny, trznadlu, szpadel!
Gdy wytrzeszczysz oczy w chaszczach,
z krzykiem pierzchnie każda paszcza!


 

ŻABA
Warzy żaba smar, pełen smaru gar,
z wnętrza gara bucha para, z pieca bucha żar,
smar jest w garze,
gar na żarze,
wrze na żarze smar.

 

Więcej wierszyków, które pomogą usprawnić Waszą dykcję znajdziecie na stronie

https://www.zabawyzarchimedesem.pl/ksiazki/sto-wierszykow/

 

Źródła:

http://pglukowa.szkolnastrona.pl/index.php?c=page&id=291

https://www.zabawyzarchimedesem.pl/ksiazki/sto-wierszykow/

 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

AKTUALIZACJA 23.06.2020

 

 

 

 

 

5. Zdania

1. Jacek zjadł cytrynowego cukierka.
2. Celina wyjechała na wakacje nad Ocean Atlantycki.
3. Cudowni rodzice kupili córce cudownego kucyka.
4. Cezary dostał cudowny motocykl.
5. Chłopiec kupił w cukierni owocowy placek.
6. Baletnica ma sukienkę wyszywaną cekinami.
7. Mama kupiła cebulę, cukier i cytryny.
8. Przy dworcu jest stara kamienica.
9. W kawiarence są pyszne owocowe i marcepanowe lody.
10. Wacek obiecał pomóc babci.

 

6. Wiersze

7. Zagadki z głoską C

1. Brązowy płaszczyk,
Sukienki białe.
Gdy ją kroiłeś –
Mocno płakałeś.

2. Bieluteńki niczym śnieżek,
Słodki niesłychanie,
Dodawany do herbaty
Tuż przed zamieszaniem.

 3.Pod namiotem rozstawionym
Lwy, tygrysy i niedźwiadki
Takie sztuczki pokazują,
Że aż dzieci klaszczą w łapki.
 
4. Jest od pomarańczy mniejsza
Bardziej żółta i kwaśniejsza.
Pod jej skórką mieści się
Mnóstwo witaminy C.

5.Tylko cal wysokości
miała ta dzieweczka,
Dlatego też jej imię
brzmi ……….!

6.Te dwa miesiące letnie,
na pewno znacie świetnie.
Czy deszczyk, czy słonko świeci
i tak je lubią dzieci.

7.To oni w głębi ziemi,
Czarne zwalają bryły,
Żeby we wszystkich oknach
Jasne się światła paliły.

8.Z czego dzieci budują domy, mosty, wieże
I nie popsują zabawki, chociaż się ją rozbierze?

9.We mnie, w tobie, w każdym z nas
Puka równo- raz po raz.

10.Wiatr w żaglach śpiewa, tańczy na fali,
morskie wybrzeże niknie w oddali.
11. Pozostawiając ślad białej piany,
płynie nim żeglarz przez oceany.

12. Pomiędzy górami na hali stadko się wypasa,
Pod czujną opieką górala juhasa.

13.Ciepło, miło pod tym przykryciem,
ale bywa czasami też,
że rozkładasz go na leśne poszycie
i na pikniku śniadanie jesz.
 
14. Z deszczułek i papieru zrobiony przez ciebie.
Przy jesiennym wietrze szybuje po niebie.

15. Śmiesznie skacze w dół czy w górę,
Gdy pociągniesz go za sznurek.

16. Stoi w Warszawie, widać go z daleka,
Jak na iglicę, obłoki nawleka.

17. Cztery kąty, a on piąty, lecz to dawne dzieje.
Teraz częściej zamiast niego kaloryfer grzeje.

 

Zagadki pochodzą z: „Księga zagadek” E. M. Skorek, Zagadki Smoka Obiboka, Nowe zagadki Smoka Obiboka

źródło:

https://domologo.pl/

 

Zachęcam również do wykonania ćwiczeń, które zamieszczane są na stronie

https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=g%C5%82oska%20c

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

AKTUALIZACJA 24.06.2020

Wykreślanki

Wykreślanka - rodzaj zabawy słownej, polegającej na odnajdywaniu i wykreślaniu ukrytych

w diagramach słów, które najczęściej podano obok bloku z literami. Wyrazy można odczytywać

w kolumnach, wierszach i po skosach, a także wspak. Najczęściej pozostałe litery, czytane w kolejności występowania rzędami, tworzą rozwiązanie.

Wykreślanki początkowo kierowano do najmłodszych szaradzistów, umieszczając pojedyncze zagadki

w magazynach z krzyżówkami. Obecnie ten rodzaj zabawy doczekał się wydań poświęconych tylko tej formie rozrywki, a jej odbiorcami stali się także dorośli.

(źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wykre%C5%9Blanka)

Wykreślanki to nie tylko świetna rozrywka, ale również idealne ćwiczenie dla mózgu -  usprawniają koncentrację uwagi, spostrzegawczość, myślenie oraz koordynację wzrokowo – ruchową. Mają również ogromny wpływ na wzbogacenie naszego słownictwa.

Zachęcam do wykonania kilku  wykreślanek, które przygotowałam dla swoich uczniów:

https://learningapps.org/display?v=pw3gzorg520

https://learningapps.org/display?v=pgcpa9ym220

https://learningapps.org/display?v=pxyse8h0k20

https://learningapps.org/display?v=p1ni2dsyj20

https://learningapps.org/display?v=pyqizdg1320

https://learningapps.org/display?v=ptnybnbkn20

https://learningapps.org/display?v=prny7if0k20

https://learningapps.org/display?v=pwi5x0vi320

https://learningapps.org/display?v=p0d2bmboj20

https://learningapps.org/display?v=p5iwt367c20

https://learningapps.org/display?v=pp5hhhvrt20

https://learningapps.org/display?v=pgb2d0onv20

https://learningapps.org/display?v=p11bhnb3520

https://learningapps.org/7496634

Ciekawe wykreślanki znajdziecie również na stronie:

https://wordwall.net/pl/community?localeId=1045&query=wykre%C5%9Blanka

 

 

Zachęcam również do wydrukowania i rozwiązania wykreślanek:

https://www.dla-dzieci.com.pl/lamiglowki/wykreslanki_do_druku-Wykreslanki_do_druku__miesiace.html

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

 

Pamiętajmy, że tylko systematyczna praca z dzieckiem przyniesie oczekiwane efekty .

Życzę wszystkim dużo zdrowia i owocnej pracy.                                                                                                        Beata Mandrela-Kazanców –logopeda, pedagog szkolny